استاندارد و استاندارد كردن

دسته: صنایع
بازدید: 109 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 36 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 41

طبیعت برای خود قوانینی دارد كه هرگز از آنها سر پیچی نمی كند مثلاً هر فرد به طور طبیعی دارای دو چشم،دو گوش، یك دهان، دو دست و دو پا است همچنین اندامهای درونی و بیرونی همه ی افراد به یك صورت ساخته شده است و در جزئیات اختلافاتی دیده می شود در گیاهان مشاهده می شود كه هر دو درخت دارای نوع خاص ریشه، تنه، ساقه، ریشه، برگ و میوه است چنانكه هرگز از درخت گر

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

استاندارد و استاندارد كردن 

استاندارد وقانون طبیعت:

طبیعت برای خود قوانینی دارد كه هرگز از آنها سر پیچی نمی كند مثلاً هر فرد به طور طبیعی دارای دو چشم،دو گوش، یك دهان، دو دست و دو پا است. همچنین اندامهای درونی و بیرونی همه ی افراد به یك صورت ساخته شده است و در جزئیات اختلافاتی دیده می شود. در گیاهان مشاهده می شود كه هر دو درخت دارای نوع خاص ریشه، تنه، ساقه، ریشه، برگ و میوه است. چنانكه هرگز از درخت گردو خربزه نمی روید.

استاندارد و تنظیم طبیعت:

به طور كلی طبیعت و تمام مظاهر آن از نظم و هماهنگی شگرفی حكایت می كند و هنر خلاقه دستگاه آفرینش هرگز دور از نظم و ترتیب نیست. از موجودات ذره بینی گرفته تا حشرات ، خزندگان، پرندگان، پستانداران و نباتات چه آنها كه در خشكی زیست می كنند و چه آنها كه در اعماق دریا به سر می برند.

گردش معین و مدار منظم سیارات، طلوع و غروب خورشید، پدید آمدن روز و شب و ماه و سال با نظم و توالی مخصوص به خود، پیدایش فصول چهارگانه همه این گفتار را تأیید می كنند كه نظام طبیعت دارای نظم و ویژگی های خاصی می باشد. وجود الكترونهای معین و گردش منظم آنها در هر اتم- وجود خواص مشخص در عناصر مختلف و روابط و قوائد فیزیكی  و شیمیایی كه بین آنهاست همه حساب شده و معین و خالی از هرج و مرج و ناب مانی است، از آنها كه بشر شناخته و به اسرار و رموز آنها پی برده تا بسیاری دیگر كه هنوز در پردة ابهام مانده است همه در تحت  اصول و قوائد منظم و معین قرار دارند.

تفاوت استانداردهای طبیعت و استاندارد های طبیعی:

در اینجا لازم به توضیح است كه تفاوت بین استاندارد های طبیعی با استاندارد های طبیعت بیان شود.

استانداردهای طبیعت چنان كه گفته شد عبارتند از قانون ها و قائده هایی كه در جهان هستی وجود دارد و بشر در آنها تاثیری ندارد و بشر میتواند از این قانونها به سود خود بهرمند شود. همچنین میتواند از یكی از نیروهای طبیعت برای دفع نیرو ی دیگری استفاده كند. لكن نمیتواند این قانونها را از میان بردارد .

اگر استاندارد نمی بود چه می شد؟

اگر گردش زمین بر هم میخورد و گرمای شدید در نتیجه طولانی شدن شب و روز ایجاد می شد چه می شد ؟ اگر ساختمان بدن انسان درتمام دورانهای زندگی بشر یكنواخت و یك شكل نبود و هر انسانی یا هر قوم و قبیله أی ساختمانی نخصوص به خود داشت مثلا از حیث آناتومی دستگاههای مختلف بدن یا اعمال فیزیولوژیك آنها با هم متفاوت و متغیر بود چطور با این همه تنوع امكان كوچكترین كشف وترقی در علم پزشكی بود.

بدون شك اساس این همه پیشرفت و كارهای تازه بر یكنواختی نظم و قواعده ی صحیحی كه در طبیعت حكمفرماست استوار بوده و همین امر موجب میگردد كه با كشف یك مورد ودرك یك موضوع آن را به سهولت با سایر موارد مشابه و هم شكل منطبق ساخته و راه را برای دریافت و كسب اطلاع و كشف موارد بسیار دیگر هموار ساخت در واقع وجود استاندارد امور طبیعی به جای آنكه فكر متخصّصین و كاشفان را در پیچ و خم های تنوع و ناهماهنگ گرفتار كند،آنها را به سوی پیشرفت و به سامان رسیدن در یك امر رهنمود ساخته و فكر و نیروی آنها را برای مسائل مهم تر و بهتر در مسیر پیشرفت آزاد می گذارد. و اندیشیدن به موارد تازه را مسیر می سازد.

تاریخچه:

استاندارد كردن پدیدة جدیدی نیست و از دیر زمان در زندگی بشر وجود داشته است. استاندارد كردن نیز مانند بسیاری از پدیده های طبیعی شناخت و برداشتی است كه انسان از محیط پیرامون خود دارد.

این امر در ابتدا به صورت نا خوداگاه تحقّق یافته است. برای مثال در تاریخ پیدایش سیستم شمارش دهدهی كه هم اكنون نیز مورد استفاده قرار می گیرد و به گذشته بسیار دور باز میگردد و در واقع الگویی است از تعداد انگشتان دو دست انسان. همینگونه استاندارد كردن تقویم و تعداد روزهای ماه در سال رومی كه توسط ژولیوس سزار در سال 46 قبل از میلاد مسیح انجام شده است.

در ایران در زمان داریوش اول پادشاه هخامنشی و زنه های استاندارد شده ای بر اساس واحدی كه ((كرشه)) نامیده می شد و وزن هر كرشه معادل3/83 گرم بود. وزنه ای كه از آن زمان باقی مانده و هم اكنون در ایران موجود است معادل 120 كرشه می باشد.

در انگلستان در زمان ((جان)) پادشاه انگلیسی استانداردهای در رابطه با اوزان و مقیاسها كه در امر تجارت تعریف شده است. همینطور در زمان ادوارد اول پادشاه انگلیسی تعریفی برای اینچ بوده كه جالب توجه است.

(( اینچ عبارت است از 3 دانه جوی خشك شده كه در یك امتداد و سر به سر قرار گرفته باشد)).

در یك بررسی اجمالی مشخص شده كه استاندارد های عمده در عهد باستان و قرون گذشته به طور كلی قبل از رنسانس جنبه ی عمومی داشته و نیاز به آن بیشتر از موارد دیگر احساس شده است استاندارد های اوزان و مقیاسها می باشد اما پس از عصر رنسانس با توجه به تحول بنیادی و طرز تفكر اجتماعی و رشد تولید اختراعات صنعتی» استانداردهای صنعتی نیز بوجود آمدند.

یكی از قدیمی ترین واساسی ترین بحث های استاندارد  كه در بحثهای استانداردهای قانون به آن توجه شده است و در حال حاضر نیز به عنوان اولین اصل استاندارد كردن مطرح است.

اصل كاهش انواع و در  كنار آن اصل تعویض پذیری است به طوری كه همین اصل موجبات تولید انبوه را فراهم نموده است. در گذشت هر تولید كننده صنعتگری  با توجه به ابزارهای ابتدایی و میراث نیاكان خود محصولاتی با شكل و طرح مختلفی ساخت اما امروزه با منسجم شدن تولید محصولاتی با ویژگی های  یكسان تولید می گردد.

از پیشگامان اصل كاهش انواع و تعویض پذیری می توان به یك آمریكایی به نام((الی ویتنی)) اشاره كرد . این شخص در سال    1793 برای نخستین بار تفنگی سرپررا طراحی كرد كه دارای قسمت هایی قابل تعویض بود در واقع پایهء تولید انبوه را ایجاد كرد.

تاریخچه ای از استاندارد در ایران :

فهرست استاندارد های ملی ایران اخرین بار در سال 1371منتشرگردید وحاوی 3238عنوان استاندارد بود كه با گذشت چهار سال تعدادی از انها باطل و برخی دیگر تجدید نظر ویا تجدید چاپ گردید وبیش از 600استاندارد به ان افزوده شده است

تاریخچه موسسه استاندارد در ایران :

گذشته از پیشینهء تاریخی غیر مدون استاندارد ها درایران اولین تشكیلات موسسهءاستاندارد وتحقیقات صنعتی ایران با تصویب قانون اوزان ومقیاس ها در سال 1304شمسی مطرح میشود.

بعد ها درسال 1332به لحاظ ضرورت تعیین ویژگی ها و نظارت در كیفیت كالاهای صادراتی و وارداتی ایجاد یك تشكیلات رسمی مورد توجه قرار گرفته و هستهء اولیهء تشكیلات سازمانی موسسهء استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به صورت اداره ای در وزارت بازرگانی وقت شكل می گیرد.در سال 1339با تصویب قانون تاسیس موسسهء استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به صورت اداره ای در وزارت بازرگانی وقت شكل می گیرد .

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران علاوه برعضویت در سازمان بین المللی استاندارد iso سازمان بین المللی اندازه شناسی قانونی oim وانجمن جهانی سازمان های تحقیقاتی صنعتی و تكنولوژیكی waitro باسازمان های بین المللی زیر همكاری دارد:

ieg كمسیون بین المللی الكتروتكنیك .

 bipmعهدنامهء مصر راجع به دفتر بین المللی اوزان ومقیاس ها .

وظایف و مسئولیتها:

وظایف و مسئولیتهای موسسة استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران بر اساس قانون مصوبة بهمن ماه 1371 به شرح زیر است.

تعیین، تدوین و نشر استانداردهای بین المللی و ملی به عنوان تنها مرجع رسمی در كشور به استثنای مواد دارویی. انجام تحقیقات كاربردی به منظور تدوین استاندارد و بالا بردن كیفیت كالاهای داخلی و كمك به بهبود روشهای تولید و كارآیی صنعتی.

ترویج استانداردهای ملی:

نظارت بر اجرای استاندارد های اجباری:

 بررسی و كنترل كالاهای صادراتی، صادراتی مشمول مقررات استانداردهای اجباری و جلوگیری از صدور كالاهای نامرغوب بمنظور فراهم نمودن امكان رقابت با كالاهای خارجی و حفظ بازارهای بین المللی  كنترل كیفیت كالاهای صادراتی مشمول مقررات استانداردهای اجباری بمنظور حمایت از مصرف كنندگان و تولید كنندگان داخلی و جلوگیری از ورود كالاهای نامرغوب خارجی. ترویج سیستم بین المللی یكان ها SI به عنوان سیستم رسمی اوزان و مقایسها در كشور و كالیبره كردن وسایل سنجش.  آزمایش و تطبیق نمونه كالاهای با استاندارد های مربوط و اعلام مشخصات و اظهار نظر مقایسهای برای صدور گواهینامه های لازم.

استاندارد چیست؟

استاندارد در لغت به معنی نظم ، قائده و قانون و مفاهیمی از این قبیل است. اما معنی آن در ارتباط با مؤسسة استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران كه مسئولیت قانونی تهیه و تدوین استانداردهای ملی را عهده دار می باشد عبارت است از:

تعین و تدوین ویژگیهای لازم در تولید یك فرآورده و انجام یك فرصت

 اركان و تشكیلات:

اركان مؤسسه به موجب قانون عبارتند از:

 شورای عالی استاندارد.

 رئیس مؤسسه.

 شورای عالی استاندارد.

شورای عالی استاندارد بالاترین مرجع سیاست گذاری و تعیین كننده ی خط مشی مؤسسه در زمینه های مختلف می باشد و تركیب آن عبارتند از:

 رئیس جمهور كه ریاست شورای عالی را بر عهده دارد.

 وزرای صنایع و معادن و فلزات، فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، بازرگانی، كشاورزی، مسكن و شهر سازی.  رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران وغیره.  رئیس مؤسسه به عنوان دبیر شورای عالی استاندارد.

 دو نفر كارشناس در امور استاندارد كه به پیشنهاد رئیس مؤسسه و با حكم رئیس جمهور برای مدت 3 سال به این سمت انتخاب می شوند.

رئیس مؤسسه:

رئیس موسسه كه با حكم رئیس جمهور و برای مدت 3 سال انتخاب می شود بالا ترین مقام اداری، مالی و فنی مؤسسه بوده و مسئولیت كلید امور اداری، اجرایی، تحقیقاتی و آموزش مؤسسه را بر عهده دارد.

پژوهشكده های مؤسسه:

به موجب ماده 2 قانون اصلاح قانون و مقررات مؤسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تشكیلات تحقیقاتی مؤسسه دارای 2 پژوهشكده می باشد:

 پژوهشكده شیمی و مهندسی .

 پژوهشكده صنایع.

آزمایشگاهای مؤسسه:                                                                                                               

آزمایشگاههای مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به عنوان یكی از كارامد ترین شبكه های آزمایشگاهی كشور در اشكال زیر فعالیت دارد:

آزمایشگاههای موجود در مركز

آزمایشگاههای مستقر در واحدهای استانی.

كنترل انواع:

سازمان بین المللی استاندارد كنترل انواع را به صورت انتخاب تعداد یا انواع محصولات یا فرایندها جهت برآوردن نیازهای مربوط تعریف می كند.

طبق این تعریف كنترل انواع به معنی كاستن همه چیز به گونه ای كه هیچ شانسی برای انتخاب مصرف كننده وجود داشته باشد بلكه به طور همزمان با تغییر نیازمندی های مصرف كننده بر اساس روشهای مشخص انواع جدیدی افزوده یا از انواع موجود كاسته می شود.

به طور كلی كنترل انواع صرفه نظراز تولیدات صنعتی می توان بسیاری از مقدارهای مختلف از قبیله انواع خدمات، فرایند

و روشها و امثال آنها را نیز در بر گیرد و با این تقسیم بندی ساده می توان روشهای اصولی كنترل انواع را به صورت زیر دسته بندی نمود:

 یكی كردن طراحی.

 بكار گیری اعداد مرجع.

 انتخاب تكنیكها.

 به كارگیری سیستم كد كذاری .

 كنترل ورودی .

یكی كردن طراحی:

در این فرایند دو یا چند ویژگی به نوعی با هم تركیب می شوند كه محصول بدست آمده به لحاظ عملكردی و ابعادی از نظر مصرف دارای قابلیت تعویض پذیری باشد در این زمینه مدیران سازمانها باید خط مشی مشخص را بر اساس حجم مصرف و میزان صرف هزینه تعیین نموده و رهنمودهای و تذكرات لازم را برای بخش استانداردها و یا كمیته ی انتخاب مواد راجع به تركیب اقلامی كه پر هزینه تر از اقلام جایگزین شده است ارائه نمایند.

در این روش ممكن است یك یا چند محصول مشابه كه تفاوت قیمت عمده ای با هم ندارند تركیب شده و تنها یك محصول جایگزین آنها شود. لازم به ذكر است كه استاندارد كردن یك فعالیت گروهی بوده و باید با همكاری و همیاری تمامی افراد ذی علاقه یا ذی نفع باشد.

به كار گیری اعداد مرجع:

روشهای متعددی وجود دارد كه با استفاده از انها می توان اندازه های مشخص از تجهیزات و عملكردها و درجه بندی ها و امثال آنها را انتخاب نمود شاید بتوان گفت به كارگیری اعداد مرجع یكی از راههای حل مشكلات استاندارد كردن از نظر ریاضی است اعداد مرجع در واقع یك سری هندسی هستند كه تحقیقات دو اندازهء متوای در آنها بر اساس یك نسبت معین به صورت در صد می باشد.

از جمله سری های اعداد مرجع می توان به سری های زیر اشاره كرد:

سری اعداد:                                                     (10-31/6-98/3-51/2-58/1-1) R5= فواید كنترل انواع استاندارد:

بطور خلاصه می توان فواید كنترل انواع استاندارد را به صورت زیر دسته بندی كرد:

رشد اقتصادی در زمینه ی تولید به وسیله ی:

1) تداوم و افزایش سرعت تولید و بالا رفتن میزان تولید.

2) كاهش زمان فراهم كردن ابزارهاد و تنظیم دستگاهها.

3) مكانیزه كردن و بكار گیری ماشینهای به خصوص.

4) صرفه جویی كلی در طراحی ابزارالات و مكان انبار داری و امثال آن به طور كلی كاهش بخشهای مختلف و همچنین فعالیتهای مربوط به آنها .

سهولت تولید و كنترل انواع –سهولت آموزش افراد برای ساخت و نگه داری – بازرسی ساده وارزانتر – تضمین كیفیت -افزایش كارایی در خرید – كاهش ذخیره سازی – كاهش ضایعات – سهولت خدمت و نگهداری – تمركز فعالیتها و فروش بر دامنه ی محدود تری از محصولات.

اهداف استاندارد:

با توجه به گسترش روزافزون استاندارد و پیشرفتهای عظیمی كه در این زمینه طی سالهای اخیر حاصل شده شمردن اهداف استاندارد نیاز به بررسی بیشتری دارد.

در این خصوص كمیته ی ثابتی بررسی اصول استاندارد كردن((استاكو))وابسته به شورای سازمان بین المللی استاندارد اهداف تخصصی استاندارد كردن را چنین شرح نموده است:

 صرفه جویی كلی در مصرف نیروی انسانی، مواد، انرژی و نیرو.

 -حمایت از مصرف كننده.

 -حفظ ایمنی و بهداشت محیط زیست.

 -ایجاد ارتباط بهتر.

حمایت از مصرف كننده:

آمار ارائه شده در قرن بیستم چنین بر می اید كه ضایعات صنایع در كشور آمریكا در اثر فقدان استاندارد بین4 تا 9 در صد بوده و از این رو خسارت قابل ملاحظه ای به تولید كنندگان و مصرف كنندگان وارد آورده است.

اما با افزایش كیفیت كالا در اثر به كارگیری استانداردهای مختلف در رابطه با ویژگی ها و آزمون میزان بهره وری تا حد بسیاری ارتقاع یافته است به ویژه با تدوین استانداردهای سریISO9000 در سالهای اخیر در كنار توجه و رعایت استانداردهای محصول به ایجاد تقویت سیستم های مدیریت و كیفیت در سازمانها توجه خاصی شده است.

بروز حوادث گوناگون و ضرورت توجه به مسایل بهداشتی كشورها را به رعایت نكات ایمنی و بهداشتی در تدوین استانداردهای مربوطه وادار نموده است.استانداردهایی كه در این رابطه تدوین می شوند ممكن است به صورت استاندارد محصول بوده مانند استاندارد ایمنی و مواد غذایی وغیره. به دلیل اهمیت اصول ایمنی بسیاری از كشورها برخی از اینگونه استانداردها را از نظر اجرا اجباری اعلام كرده اند. ویا تحت شرایط خاص در هنگام رفع قوانین به استانداردهای مربوط ارجاع داده شده است.

ایجاد ارتباط بهتر:

یكی از وظایف اصلی استاندارد ایجاد ارتباط و تبادل افكار میان طرفین ذی نفع است. در واقع استاندارد در سطح ملی، بین المللی یا منطقه ای در زمان مشترك جهت بر قراری ارتباط محسوب می شود. و این امرمی تواند به طریق مختلف به صورت ارائه یك سری ویژگی ها، كدها، علایم خاص و اصطلاحات و نظایر آن انجام شود.

اصول استاندارد:

استاندارد مفهومی است كه می تواند نشانگر انجام و انظباط فعالیتهای فكری، علمی، فرهنگی جامعه باشد. استاندارد در معنای اعم خود مترادف با نظم است و استاندارد كردن مترادف با تنظیم، و به نظم كشیدن این عمل بر اصول زیر استوار است:

اصل اول:

استاندارد كردن عمل ساده سازی است كه در نتیجه تلاش دسته جمعی و آگاهانه ی اعظای جامعه به وجود آمده و مستلزم كاهش بسیاری از موضوعات است. این فرایند نه تنها موجب رفع پیچیدگی های كنونی می گردد. بلكه از بروز پیچیدگی های زاید آینده نیز جلو گیری می كند. لازم به ذكر است كه استاندارد كردن با همكاری تمامی افراد ذی نفع و ذی علاقه به موفقیت می انجامد. لذا تهیه این استاندارد ها باید مبتنی بر همرایی و موفقیت عمومی باشد و همچنین در اجرای آن تمامی افراد متعهد و كوشا باشند.

اصل دوم:

استاندارد كردن فعالیتتی است اجتماعی و اقتصادی و این فعالیت باید با همكاری تمامی افراد بر اساس همرایی و توافق عمومی صورت گیرد.

اصل سوم:

شریك استاندارد به خودی خود ارزشی ندارد مگر اینكه به اجرا در بیاید و این امر نیاز به برنامه ریزی های مناسب و فداكاری عده ای برای دستیابی به منافع عمومی دارد.

اصل چهارم:

استاندارد كردن از طریق تهیه ی یك استاندارد، انتخاب و سپس تثبیت آنچه انجام شده است صورت می گیرد.

اصل پنجم:

استاندارد ها باید در فواصل زمانی معین مورد بازنگری و در صورت لزوم مورد تجدید نظر قرار گیرد. فاصله ی بین تجدید نظرها برحسب موارد خاص می تواند متغیرباشد.اما این فاصله نباید خیلی كوتاه باشد زیرا كه در غیر این صورت استاندارد به عنوان یك سند قابل اتكا و تثبیت شده قلمداد نمی گردد. از طرفی استاندارد نمی تواند برای مدت طولانی بدون تغییر باقی بماند . معمولآ اكثر كشورها یك دوره ی پنج ساله را برای بازنگری و تجدید نظر در نظر می گیرند.

اصل ششم:

هنگامی كه در یك استاندارد كاركرد و یا ویژگیهای دیگر یك محصول تشكیل می گردد. باید جهت تطبیق محصول مورد نظر با ویژگی های اشاره شده روشهای آزمون مربوط نیز در استاندارد تشریح گردد و یا به استانداردهای دیگری كه این روشها در آنها موجود است ارجاع داده شود.

اصل هفتم:

لزوم اجباری استانداردهای ملی باید به دقت مورد توجه قرار گیرد البته ضرورت این امر بستگی به درجه ی رشد و قوانین و شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه دارد.

استانداردها ارایه دهنده راه حل ها برای مشكلات بوده و نتیجه ی استاندارد كردن افزایش بهره وری است. كه این عمل به صورتهای زیر انجام می گیرد :

- ارائه روشهای صحیح محاسبات فنی.

- تعیین قوائد عمومی و مشخصات و ویژگیهای محصول .

- یكنواختی و هماهنگ سازی .

- گردش صحیح اطلاعات و جلوگیری از اتلاف سرمایه و زمان .

اگر استاندارد كردن را به عنوان یك سیستم در ارتباط با سایر سیستم هایی كه به نوعی با ما در ارتباط هستند در نظر بگیریم می توان گفت كه این سیستم تمامی سیستم های دیگر را تحت پوشش قرار می دهد به دلیل اینكه این سیستم در تمامی سیستم های دیگر داخل شده و در مواقع ساختار اساسی و خصوصیات آنها را تآمین می كند.

تحقیق و توسعه:

استاندارد كردن زمانی جنبه ی عملی خواهد داشت كه با تحقیق و توسعه همگام باشد.

شناخت فلسفه ی استاندارد كردن در كنار ارزیابی عوامل دیگری از قبیل ئنوریها و تجربیات، جنبه های اجرایی و ترویج امكانات ، روشها و دانش فنی موجود، مسایل اقتصادی و نظیر آن از جمله نكات مهم در این زمینه است.

به طور خلاصه برخی از مباحثی كه تحت پوشش فرایند تحقیق و توسعه قرار می گیرید از:

- اصول اساسی و فلسفه استاندارد كردن.

- اندازه شناسی و كاربردهای آن.

- توسعه و تكامل روشهای آزمون و اعداد مرجع استاندارد.

- تعیین و تصحیح داده های استاندارد.

- اسلوب و روشهای اجرایی تدوین استاندارد .

- ارزیابی و تكامل استاندارد های موجود و تدوین استاندارد های جدید.

- بررسی تحولات اقتصادی و اجتماعی و نظایر آن در اثراستاندارد كردن.

تدوین استاندارد:

به طور كلی استاندارد موارد گوناگونی را در بر می گیرد شاید ذكر این نكته تعجب انگیز باشد كه هر چیزی در حیطه ی فكر انسان قابل استاندارد كردن است. خواه مصنوعات دست بشر باشد یا مخلوقات فكر او و حتی اعمال و رفتار او …

سطح استاندارد:

استانداردها دارای چهار سطح كلی می باشند كه می توان آنها را به صورت زیر تقسیم بندی نمود:

الف) استاندارد كارخانه ای:

اینگونه استانداردها توسط كارخانجات و به منظور استفاده در همان واحد تدوین می شوند- گفتنی است كه در تدوین استاندارد كارخانه ای تنها بررسی شرایط داخلی كارخانه كافی نیست. بلكه باید شرایط و عواملی خارجی از قبیل موترد اولیه و منابع تهیه ی آن نوع و چگونگی تهیه ی تجهیزات و ابزارآلات و بازاریابی و رقابت، نیاز مشتری و امثال آن مورد توجه قرار گیرد.

از جمله استانداردهای كارخانه ای می توان به استانداردهای كارخانه ای، توشیبا و ناسیونال در ژاپن، بنز در آلمان، اسكانیا در سوئد، كاترپیلار در آمریكا و نظایر آن اشاره كرد.

ب) استاندارد ملی:

اینگونه استانداردها به وسیله ی موسسه ی استاندارد در یك كشور به عنوان یك مقام ذی صلاح برای این كار تهیه می شود. در تدوین استانداردها تمامی افراد ذی علاقه و ذی نفع از قبیل تولید كنندگان، مصرف كنندگان، اعضای مراكز علمی وقی مراكز تجاری، ادارات دولتی و امثال آن شركت دارند.

استانداردهای ملی با توجه به شرایط مختلفی نظیر شرایط اقتصادی، اجتماعی، علمی وقی و نظایر آن تدوین می شود. از یك نظر می توان استانداردهای ملی را تآمین كننده ی  حداقل نیازهای یك فراورده یا خدمت دانست.

از جمله سازمانهای تدوین كننده ی استانداردهای ملی می توان به موارد زیر اشاره كرد:

مؤسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران                                                              ISIRI

مؤسسه ی استاندارد انگلستان                                                                             BSI 

مؤسسه ی استاندارد آلمان                                                                                   DIM

استانداردهای ملی از نظیر اجرایی به دو دسته ی استانداردهای اجباری و استانداردهای تشویقی تقسیم بندی می شوند.

استانداردهای اجباری استانداردی هستند كه در رابطه ی مستقیم با ایمنی، بهداشت محیط زیست و تجارب خارجی بوده و از نظر اجرا اجباری اعلام می شوند.

اساسآ در اجرای احیاری یا تشویقی استانداردها سه عامل زیر نقش دارد:

خصوصیات خود استاندارد

وضعیت و سیاست موسسه ی استاندارد.

الگوی اقتصادی كشور.

ج) استاندارد منطقه ای:

عواملی نظیر مو قعیت جغرافیایی، فرهنگی، سیاست، شكل تولید و موارد مصرف و امثال آن برخی از كشورها را بر آن داشته است تا مشتركآ مبادرت به تدوین استاندارد منطقه ای نماید. از جمله سازمانهایی كه در امر تدوین استانداردهای فعالیت دارند عبارتند از:

1- ARSO

2- ASMO

  3- CEM

د) استاندارد بین المللی:

امروزه روند رشد صنعت و تجارت و همچنین تحولات علمی و اجتماعی در جهان بهگونه ای است كه كشورها را بیش از پیش به هم وابسته نموده است.

در راستای این رشد به منظور هماهنگی و بر قراری ارتباط مسلمآ مشكلات فنی بیشماری نیز مطرح می گردد. در این خصوص استانداردهای بین المللی جهت سهولت ارتباط و رفع مشكلات فنی نقش بسیار با اهمیتی را ایفا می كنند. به طور كلی اهداف استاندارد كردن در سطح بین المللی را می توان به صورتهای زیر تقسیم بندی كرد:

1- حفظ نگه داری پیشرفتها حتی در یك سطح معین در تمام دنیا و در طرح و ارایه ی تكنولوژی های پیشرفته در استانداردهای بین المللی و انتقال آنها به استانداردهای ملی باتوجه به نیاز و موقعیت زمانی كشور از نظر تؤسعه ی فنی و صنعتی.

2- حفظ و اشاعه ی تجربیات بین المللی و استانداردهای ملی به منظور رشد و توسعه آنها و تلاش در جهت هم سطح نمودن استانداردهای ملی با استانداردهای بین المللی جهت ارتقا كیفیت فراورده ها و خدمات.

3- حفظ تلاشها و مقاطع ملی به واسطه ی پذیرش مستقیم استانداردهای بین المللی در مورد مسایل پایه ی تكنیكها از قبیل: سیستم متریك، حدود و روا داری، كدها و علایم ،علایم ایمنی و غیره

4- ارایه ی مشكلات فنی كشورهای مختلف در اجتماعات مختلف بین المللی به منظور اینكه استانداردهای بین المللی قادر به انعكاس احتیاجات و نیازمندی های كشورها بوده و به امر تجارت و توسعه بین المللی آنها كمك نماید.

5- تغییر مؤسسات استاندارد ملی برای تهیه ی استاندارد های بین المللی برای موضوعات، رشته ها یا فراورده هایی كه بیشتر در كشورهای مربوط مطرح است یا تولید می شود.

6- انتشار اطلاعات در مورد تجربیات و پیشرفتهای بین المللی در زمینه ی استاندارد كردن، كنترل كیفیت و صدور گواهی سیستم كیفیت و صنایع ، بخشهای اقتصادی ، بخش خدمات و آزمایشگاههای دولتی .

جنبه ی استاندارد:

همانطور كه اشاره گردید استاندارد كلیه فعالیتهای بشری را در بر می گیرد .

در راستای رشد و تكامل بشری جنبه های مختلف استاندارد نیز گسترش یافته ومی تواند موضوعات مختلفی را شامل شود .

الف) استاندارد ، اصطلاحات و علایم .

یكی از نیاز های اساسی در شناخت یك محصول فرایند خدمات و یا حتی یك پدیده و موضوع علمی ، آشنایی با واژه ها و اصطلاحات علمی و فنی رایج در زمینه ی مورد نظر می باشد . از این رو استاندارد كردن واژه ها و اصطلاحات بخش  بسیار مهمی در شناخت موضوع و تبادل اطلاعات بر عهده دارد به ویژه در سطح بین المللی كه اهمیت آن بیشتر احساس میشود .

ب) استاندارد مبنا :

از مهم ترین وظایف استاندارد كردن به ویژه در سطح بین المللی ایجاد یكنواختی است كه استاندارد های مبنا در آن نقش اساسی دارند . در حقیقت واژه مبنا حكایت از این دارد كه این نوع استانداردها پایه و اساس بسیاری از فعالیتهای محصولات را تشكیل می دهد . از جمله این استاندارد ها میتوان استاندارد یكای اندازه گیری در سیستم بین المللی یكاها اشاره كرد .

ج) اندازه گیری ویژگیها :

استاندارد ویژگی ها مشخصات استاندارد هایی هستند كه در آن شرح و مختصر یك دسته شرایط كه باید یك فرآورده و یا یك فعالیت و خدمت داشته باشد آورده شده است .

د) استاندارد آزمون :

استاندارد های آزمون استانداردهایی هستند كه نحوه انجام یك آزمون را تشریح می كنند . برای مثال یكی از آزمایشهای متداول در تعیین استحكام فلزات آزمون سختی تسهیل امر عرضه و تقاضا و پژوهش و تحقیق بر حسب مبنا ی خاصی به انواع مختلفی طبقه بندی شده است .

ه ) استاندارد درجه بندی  :

استاندارد درجه بندی استانداردی است كه آن ماده یا فراورده برای كیفیت ویژگی های آن به دسته های مختلفی تقسیم بندی شده است.

ط) استاندارد بسته بندی:

عموماً انگونه استانداردها بخشی از ویژگیهای یك كالا بوده و در استاندارد مربوط به آنها اشاره می شود. اما در موردی كه بسته بندی كه و نگهداری شكل مشخص و صنعتی ندارد می توان جهت حفظ كیفیت در بسته بندی و نگهداری شكل می توان از استانداردهای به خصوص استفاده كرد .

ی) استاندارد ایمنی:

استانداردی است كه در رابطه با ایمنی كار، روشها وا فراد تدوین می شود .

اجرای استاندارد:

شاید بتوان گفت كه اجرای استاندارد یكی از عمده ترین اجزای سیستم استاندارد كردن است. همانگونه كه قبلاً اشاره گردید استاندارد ها به دو صورت اجباری یا تشویقی اجرا می شوند.

یكی از روشهای علمی استاندارد به ویژه محصولات اعطای گواهی كیفیت و پروانه كار بردی علامت استاندارد است. گواهی كیفیت در واقع تا یید یه است كه بر طبق محصول با استانداردهای مربوط به ان كه به طرق مختلف و توسط عاملین مختلف می تواند صادر گردد عاملین در انجام فعالیتهای گواهیهای تطابق به سه دسته تقسیم می شوند.

دسته اول عاملین مشخص هستند یعنی خود تولید كننده یا فروشنده مرجع اظهار نظراند در  دسته دوم عاملین عبارتنداز خریدار یا مصرف كننده كه مرجع اظهار نظر می باشد و نهایتاً در دسته سوم مرجع اظهار نظر عاملین ا ی هستند  كه در این رابطه ذی نفع نیستند .

بدیهی است در حالت اخیر مرجع ارزیابی و گواهی تطابق مطاوب تر بوده و بیشتر قابل پذیرش است .در هر حال بسته به چگو نگی مصرف یك محصول به صورت مشخص مصارف عمومی و امور صادرات گواهی تطابق ممكن است ممكن است به صورت های زیر بیان یا نمایش داده می شود.

جهت دریافت فایل استاندارد و استاندارد كردنلطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 3,900 تومان

برچسب ها : استاندارد و استاندارد كردن , طرح توجیهی استاندارد و استاندارد كردن , دانلود استاندارد و استاندارد كردن , صنایع , استاندارد , , دانلود طرح توجیهی , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , پایان نامه , استاندارد چیست؟ , دانلود پروژه , استاندارد وقانون طبیعت , استاندارد كردن