اثرات تكلیف شب برای دانش آموزان

دسته: روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید: 116 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 76 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 124

تكلیف همواره به عنوان یكی از عوامل مهم در تحقق یادگیری مطرح بوده و در هر دوره متناسب با برداشتی كه از یادگیری وجود داشته، شكل و نوع تكلیف نیز متفاوت بوده است شاید در گذشته اگر دانش آموزی صرفاً موفق به محفوظاتی در ذهن خویش می شد، تصور می رفت كه یادگیری در او تحقق یافته است اما امروزه، با تعریفی كه از یادگیری می شود توقع اهدافی فراتر از آن وجود دارد

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

اثرات تكلیف شب برای دانش آموزان

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
فصل اول
مقدمه	1
بیان مسئله	7
ضرورت و اهمیت پژوهش	10
متغیرهای پژوهش	13
تعریف عملیاتی متغیرها	14
فرضیه های تحقیق	15
فصل دوم
مقدمه	18
قوانین یادگیری از نظر روانشناسان	21
تاثیر تكلیف در یادگیری	23
آیا تكلیف شب یك ضرورت تربیتی است؟	24
ملاك های تعیین تكلیف شب	26
تناسب نوع تكلیف با نوع درس	28
جایگاه تكلیف	28
تصحیح تكلیف	29
تشریح اهداف تكلیف	30
فواید و مضرات تكلیف	30
اهداف تكلیف	31
انواع  تكلیف	32
حجم تكلیف	33
رابطه تكلیف با میزان هوش و استعداد دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها	35
تاریخچه تكلیف شب در جهان	36
تكلیف شب به عنوان یك تجربه یادگیری	38
اثرات تكلیف شب	40
نظریات مختلف درباره تكلیف شب	41
تاریخچه تكلیف شب	44
تحقیقات انجام شده در ایران	52
فصل سوم
روش تحقیق	56
نوع تحقیق	56
جامعه آماری	57
نمونه آماری	57
روش نمونه گیری	57
ابزار تحقیق	57
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
فصل چهارم
الف- آمار توصیفی	61
مقدمه و بیان افراد نمونه آماری بر اساس مدرك سابقه، جنسیت و منطقه جغرافیایی	61
بیان فرضیه ها و سوالات مربوط به آن	62
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره یك	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره دو	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره سه	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره چهار	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره پنج	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره شش	101-63
سوالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره هفت	101-63
تجزیه و تحلیل و بیان روش مقایسه ای ارائه تكلیف شب سنتی و فعال	101
آمار استنباطی	105
بحث و نتیجه گیری	109
فصل پنجم
خلاصه پژوهش	112
عنوان و اهداف پژوهش	112
فرضیه های پژوهش	112
نوع پژوهش	114
پیشنهادات	115
محدودیت ها و موانع	116
پیوست ها
منابع و مأخذ	119
فهرست جداول	121
نمونه فرم پرسشنامه	124

مقدمه:

تكلیف همواره به عنوان یكی از عوامل مهم در تحقق یادگیری مطرح بوده و در هر دوره متناسب با برداشتی كه از یادگیری وجود داشته، شكل و نوع تكلیف نیز متفاوت بوده است. شاید در گذشته اگر دانش آموزی صرفاً موفق به محفوظاتی در ذهن خویش می شد، تصور می رفت كه یادگیری در او تحقق یافته است. اما امروزه، با تعریفی كه از یادگیری می شود توقع اهدافی فراتر از آن وجود دارد. یكی از متغیرهای رایج در مورد یادگیری به شرح زیر است: «یادگیری تغییری است كه در توانایی انسان ایجاد می شود و برای مدتی باقی می ماند و نمی توان آن را به سادگی به فرآیندهای رشد كسب شده نسبت داد.»[1]

به همین دلیل از تكالیف خانه به عنوان تمرین جهت یادگیری و توانایی استفاده می گردد و تكلیف خانه به آن دسته از فعالیت های درسی اطلاق می شود كه در یادگیری های كلاسی جهت انجام دادن در خارج از كلاس درس و مدرسه برای دانش آموزان تعیین می شود.

تاكنون صدها تحقیق در مورد تكلیف خانه و نقش آن در موفقیت های تحصیلی انجام شده است. برای نمونه قدمت این تحقیقات به نود سال پیش می رسد و آنها در مجموع تكلیف را جزء جدایی ناپذیر یادگیری می دانند. مطالعات نظرات معلمین، محصلین و والدین متخصصین در سالهای اخیر نشان می دهد كه همگی معتقدند كه تكلیف شب دانش آموزان را در كسب نمرات بهتر یاری می‌نماید. از جمله متخصصینی كه انجام تكالیف درسی را مفید می داند دكتر علی اكبر سیف می باشد وی در مورد اهمیت و نقش تكلیف در تحقق یادگیری معتقد است:

1-   «بخش عهده یادگیری باید در كلاس انجام گیرد و فعالیت های خارج از مدرسه باید مكمل یادگیری و فعالیت های مدرسه باشد. در شرایطی، توضیحاتی كه در كلاس داده می شود برای یادگیری بعضی از دانش آموزان كفایت می كند، اما برای بعضی دیگر ممكن است چنین نباشد و لذا به تمرین ومرور بیشتری نیاز داشته باشند، در این صورت می توان با تعیین تكالیفی مناسب با نیاز هر دانش آموز او را در این امر یاری كرد» (سیف، 1374)

تكلیف شب از وظایفی است كه از تاسیس مدارس همگانی عمدتاً به منظور تكمیل آموزش مدرسه و گاه به عنوان وسیله ای در دستیابی به اهداف دیگر آموزش و پروش مانند عادت به كار مستقل، رشد، مسئولیت، عادت به مطالعه برای دانش آموزان در كشورها معمول بوده است.

امروزه با توجه به تحولات جوامع با پیدایش نظریه‌های تربیتی و وجود رسانه‌هایی كه اوقات فراغت دانش اموزان را به خود اختصاص می دهد، ضرورت تكلیف شب در بسیاری از كشورها مورد سوال قرار گرفته و راههای دیگری برای پر كردن اوقات فراغت كودكان و نوجوانان در خانه تدبیر می گردد.

در بعضی از جوامع از جمله در ایران- تكلیف شب هنوز جایگاهی سنتی و ارزشی خود را حفظ نموده است و از آن جا كه گروه های مختلفی درگیر آن می باشند، این مسئله هنوز به عنوان یك موضوع روز مطرح بوده و طیف وسیعی از افكار و عقاید مختلف و گاه متضادی را در بر می گیرد. تكلیف شب چنان با تار و پود نظام آموزش و پرورش كشورمان آمیخته است كه تصور مدرسه بدون تكلیف برای بسیاری از ما ممكن نیست. تكلیف به عنوان فعالیتی كه دانش آموزان و والدین آنها را درگیر ساخته از دیدگاه های مختلف و حتی متضاد مورد بررسی قرار گرفته است.

موافقان معتقدند اگر دقت لازم در تعیین نوع تكلیف صورت پذیرد و اگر این فرایند مورد ارزشیابی دقیق واقع شود نه تنها مزاحم یادگیری مدرسه ای نیست بكله تداومی مناسب برای آن محسوب می شود. مخالفان این فعالیت بیشتر وضعیت اجرایی نامناسب آن را در چه مرحله تعیین تكلیف و چه در مراحل اجرا و ارزشیابی دلیلی برای بیهوده بودن این فعالیت دانسته اند. با وجود این نقش تكلیف شب به عنوان یك حلقه ارتباطی بین خانه و مدرسه انكار ناپذیر است و تكلیف شب می تواند به عنوان وسیله ای جهت ارتباط بین والدین و شاگرد و معلم به كار گرفته شود.

آنچه در این ارتباط حائز اهمیت است چگونگی تكرار مطالب و تمرین آموخته‌هاست. روشن است تمرین یا تكرار درس های آموزشگاهی زمانی می تواند مفید واقع گردد كه عوامل موثر در یادگیری و پیشرفت تحصیلی نیز مورد توجه قرار گیرد. وقتی دانش آموزان در شرایط یكسان در مقایسه با دانش آموزانی كه علاقه آشكار ندارند آن موضوع را به سهولت و با سرعت بیشتری می آموزند. دانش آموزان ممكن است با یك نوع تكلیف برخورد مثبت و با نوعی دیگر تكلیف برخورد منفی داشته باشند. چنین دانش آموزی احتمالا در تكلیفی كه نسبت به آن نگرش مثبت دارد پیشرفت بیشتری خواهد داشت.

منظور از مشق شب یا تكلیفی كه دانش آموز باید برای تكمیل آموزش و پرورش مهارت ها و توانمندی های خود انجام دهد چیست؟ آیا دانش آموزی كه مجبور است چهار بار از درس رونویسی كند به اهداف شناختی، عاطفی و رفتاری آموزشی و پرورش در ارائه مشق شب یا تكالیف شبانه دست می یابد؟ مشق شب تا چه اندازه سبب بالندگی آموزشی در رشد تحصیلی دانش آموزان می شود؟ آیا معلم با دادن تكالیف اجباری، سنگین، خسته كننده، ملال آور، غیر ضروری موجب افزایش انگیزش تحصیلی و رشد خلاقیت او می شود؟

آیا تنها یك نوع سنتی و كلیشه ای مشق شب در جریان آموزش و پرورش ما متداول است؟ آیا معلمان و متخصصان تعلیم و تربیت نمی خواهند با روشی دیگر از طریقی تازه تر، مشكلات مشق شب را در نظام آموزشی برطرف كنند؟

جای تردید نیست كه مشق شب باعث پایدار شدن یادگیری ها و آموزشهای كودكان دبستانی می شود ولی نباید فراموش كنیم كه كودك دبستانی در هنگام نوشتن مشق شب در حال گذراندن زندگی خود نیز هست. پس مشق شب باید با زندگی او تناسب داشته باشد.

آنچه محقق را به انجام چنین تحقیقاتی وا می دارد ارزیابی دقیق از عملكرد آموزگاران در باره‌ی تعیین تكالیف برای دانش آموزان و چگونگی نحوه‌ی بررسی این تكالیف و بررسی تاثیر انواع تكلیف در یادگیری دانش آموزان است. شكی نیست كه هنوز عده‌‌ی كثیری از معلمان، به شیوه‌ی سنتی تكلیف شب می‌گویند و هراز گاهی اگر فرصت دست بدهد بر روی تكالیف یا آخر تكلیف علامت هایی از خط زدن و یا امضا نمودن ثبت می نمایند و این روش تعیین تكلیف برای تمامی دانش آموزان و نحوه‌ی بررسی آن تا چه حد می‌تواند بر میزان تثبیت یادگیری دانش آموزان موثر باشد. و بررسی این نكته به نظر ضروری می رسد كه چند درصد از معلمان ما از شیوه های نوین در تهیه‌ی تكالیف و بررسی آن سهم دارند و چگونه می توان این روش ها را بسط و گسترش داد.

فصل اول

-        مقدمه

-        بیان مسئله

-        اهمیت  و ضرورات تحقیق

-        اهداف پژوهش

-        متغیرهای پژوهش

-        تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها

-        فرضیه های تحقیق

1-بیان مسأله

تكلیف شب برای چیست؟ مسئله تكلیف شب و مباحثات مربوط به آن همواره برای دانش آموزان و معلمان و اولیای دانش آموزان مطرح بوده و هست و نظریات موافق و مخالف آنان را برانگیخته است. یك عده از آنها مخالف تعیین تكلیف برای دانش آموز هستند به خصوص تعیین تكلیف شب را در سطح ابتدایی كاری بیهوده می دانند و عقیده دارند كه كودكان پس از یك روز طولانی و خسته كننده در كلاس وقتی به خانه می رسند بهتر است اوقات خود را با استراحت، بازی و یا اشتغال به یك كار سرگرم كننده به هر حال فعالیتی غیر درسی بگذرانند. وقتی با معلمان درباره تكلیف شب صحبت می شود اغلب عقیده دارند كه این اولیای دانش آموزان هستند كه بر ارائه تكلیف درسی در خانه تأكید می كنند تا خیالشان راحت باشد كه بچه ها چیزی یاد می گیرند. از طرفی وجود تكلیف شب بچه ها را سرگرم كرده مانع مزاحمت ها و سرو صدای آنها در خانه می شود. در نتیجه‌ی یك همه پرسی كه توسط یك روزنامه فرانسوی درباره تكلیف شب انجام گرفت، معلوم داشت كه بسیاری از معلمان عقیده دارند كه كودكان خود علاقمند به انجام تكلیف درسی در خانه هستند به شرط آنكه طولانی نباشد. آنان كه موافق تكلیف شب هستند آن را وسیله‌ای برای تشخیص توانایی های درسی كودكان می دانند و معتقد هستند كه تكالیف درسی شاگردان می تواند وسیله‌ای برای برقراری ارتباط بین خانه و مدرسه باشد. زیرا اولیا از طریق نظارت بر تكالیف متوجه می شوند در مدرسه چه می گذرد و چه تغییراتی در محتوای روش ها و برنامه های درسی داده شده است.[2]

تكلیف تمرینی است در زمینه‌ی آنچه كه دانش آموز در كلاس فرا گرفته و فقط در همین جایگاه می تواند نتیجه یادگیری را برای او در برداشته باشد.

تكلیف شب باید:

1-لازم و مفید باشد.

2-با توانایی و رشد دانش آموزان تناسب داشته باشد.

3-به خوبی تشریح شده و انگیزه‌ی لازم را فراهم آورد.

4-به صراحت توسط دانش آموز و والدین فهمیده و درك شوند.

5-بر آزادی و نوآوری دانش آموز تاكید داشته باشد.

6-تا حد امكان انفرادی باشد.

7-در صورت امكان واگرا، متنوع و با تخیل همراه باشد.

8-آموختن محتوا و مهارت ها را به دیگران مد نظر قرار داهد.

امروزه با پیشرفت و گسترش علوم مخصوصاً علم روانشناسی و توجه خاص انسانها به امر تعلیم و تربیت باعث گردیده كه تعیین تكلیف شب از موارد مهم و نقش آفرین در پیشرفت تحصیلی و آموزش فراگیران جزء لاینفك آموزشی به حساب آید.

اما با توجه به حساسیت و اهمیت این مسأله متأسفانه به نظر می رسد چندان توجهی به این امر نمی شود و بعضی از مدارس و معلمین در تعیین تكلیف به صورت سنتی و سلیقه ای و بدون توجه به نیازها و جنبه های جسمی و ذهنی فراگیران عمل می نمایند كه چنین عملی نتیجه ای جز خستگی و دلسردی دانش آموزان از درس و معلم نخواهد داشت.

در این تحقیق، محقق در صدد است تاثیر شیوه های مختلف تعیین تكلیف شب را بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی بسنجد.

تكلیف شب از متغیرهای درونی مدرسه است كه در صورت تجدید نظر كلی و در شرایط فعلی آن شاید بتواند بسیاری از اهدافی را كه بر آن مترتب است، مانند تداوم یادگیری، بهبود نگرش به مدرسه، عادت به مطالعه، تنظیم وقت و …را جامه عمل پوشانده وسیله ای برای شناخت مشكلات دانش آموزان و كمك در رفع آن می باشد به امید آن كه گامی باشد در جهت اعتلای اهمیت توجه به مسأله تكلیف شب.

     محقق در صدد است كه تاثیر تكالیف فعال را بر روی پیشرفت تحصیلی در دروس ریاضی، علوم تجربی و ادبیات بررسی كند. از این جهت دانش آموزان پایه سوم را به صورت نمونه و تصادفی انتخاب  نموده و با ارائه تكالیف فعال كه شامل تكالیف مختلف از دروس ریاضی،  علوم و ادبیات فارسی‌ (املا،  انشاء، خواندن) به صورت تمرینی، نگرشی، خلاق، پژوهشی و … و با در نظر گرفتن تفاوت های فردی دانش آموزان در اختیار معلم مربوطه قرار داده تا بعد از آزمون نوبت اول در كلاس ارائه دهد تا پس از آزمون نوبت دوم در كلاس نتایج به صورت طرح پیش آزمون و پس آزمون برای یك گروه مستقل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد.

2-اهمیت و ضرورت تحقیق

در هر دوره متناسب با برداشتی كه از یادگیری وجود داشته شكل و نوع تكلیف نیز متفاوت بوده است. اما امروزه با تعریفی كه از یادگیری می شود انتظار اهدافی فراتر از آن وجود دارد. دیدگاه های متخصصان معاصر در خصوص تكالیف درسی از فلسفه و روش های تعلیم و تربیتی كه در طول قرن ها متداول بوده تاثیر پذیرفته است. سالیان دراز حفظ كردن به عنوان تنها نوع تكلیف درسی و حتی یادگیری محسوب می شد. و در نتیجه همین بینش ناكامی های تحصیلی را صرفا به ناتوانی دانش آموزان نسبت می دادند نه به روش های آموزشی. یكی از عواملی كه در به وجود آوردن دیدگاه های جدید تعلیم و تربیت موثر واقع شده تشخیص درجه اهمیت فعال نمودن شخص دانش آموز بوده است. اغلب بینش های معاصر به تحریك قدرت ابتكار و مسئولیت پذیری  محصل در امر یادگیری بها می دهند و بر این هدف تاكید می‌كنند كه دانش آموز هرچه بهتر و موثرتر تر از اوقات خارج از مدارس در جهت یادگیری بهره ببرد. [3]

اابته باید توجه داشت كه تكلیف شب هرگز نمی تواند به خودی خود مفید یا مضر تلقی گردد و سودمندی آن به عوامل و خصوصیات فردی و خانوادگی دانش آموز، عوامل كلاسی، برخورد معلم و بخصوص به ماهیت و چگونگی آن وابسته است.[4]

تحقیقی كه انجام می گیرد دارای اهمیت فراوانی می باشد چرا كه یافته های آن می تواند رهنمودی برای تنظیم كتب درسی مناسب و دستور العمل هایی جهت تعیین تكلیف شب دانش آموزان باشد و از طرفی نقطه معلمان را در ارتباط با تكلیف شب در دروس مختلف ارائه نمود. و چراغی فرا راه معلمان در جهت استفاده بهتر از تكلیف شب عرضه نمود.

با توجه به محدودیت های اجتناب ناپذیر برنامه های مصوب رسمی كه همه‌ی فراگیران باید در ظرف زمانی محدود مواد آموزشی را فرا گیرند و مورد ارزشیابی قرار داده شوند و به كلاس بالاتر ارتقا یابند، در صورتی كه سرعت و توانایی یادگیری در همه ی فراگیران یكسان نمی‌باشد. اجرای مطلوب برنامه های آموزشی بر اساس برنامه های مصوب رسمی مستلزم استفاده بهتر از امكانات كلاسی است. بدیهی است چنانچه اگر تعدادی از دانش آموزان به دلایل مختلف فاقد آمادگی لازم برای برنامه های مصوب باشند معلم یا اجباراً ادامه‌ی اجرای برنامه را به هر صورت ممكن مقدم می شمارد و یا اینكه قسمتی از اجرای آن را در ازای آماده شدن فراگیران به وقفه یا تاخیر می اندازد. بعضاً مشاهده می گردد كه معلم ناچاراً نادیده می گیرد، در هر صورت گروهی از دانش آموزان ضرر خواهند كرد.

لذا انجام تكلیف در منزل می تواند با تثبیت و یا حتی توسعه آموخته های دانش آموزان، ابزار و وسیله مناسبی جهت تعدیل بخشی از كمبودهای برنامه های یكسال و غیر قابل انعطاف مدرسه باشد و به اجرای مطلوب در كلاس كمك نماید. بنابراین انجام تكلیف در منزل می تواند فرصت مناسبی برای جبران ضعف ها و عقب ماندگی های درسی و یادگیری باشند. البته به شرطی كه دانش آموز با رغبت به طور انفرادی و مستقل به انجام آن بپردازد.

---

جهت دریافت فایل اثرات تكلیف شب برای دانش آموزان لطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 6,900 تومان

برچسب ها : اثرات تكلیف شب برای دانش آموزان , طرح توجیهی اثرات تكلیف شب برای دانش آموزان , روانشناسی , تكلیف شب , , دانش آموزان , دانلود طرح توجیهی , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , پایان نامه , دانلود پروژه , , 24 , , ملاك های تعیین تكلیف شب , , 26 , , تناسب نوع تكلیف با نوع درس , , 28 , , جایگاه تكلیف , , 28 , , تصحیح تكلیف , , 29 , , تشریح اهداف تكلیف , , 30 ,