بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل

دسته: روانشناسی و علوم تربیتی
بازدید: 112 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 50 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 55

دوره بلوغ دورانی مبهم از نظر شناخت خصایص و دوران تمایلات متضاد است با ورود كودك به دنیای نوجوانی و بلوغ، ولادتی تازه و مرحله ی ویژه و مستقل از دوره های قبل و بعد پدید می آید كه آن را مرحله انتقال، مرحله نجات از كودكی دوران تحولات همراه با دگرگونی های سریع و غافلگیر كننده، مرحله طوفان حیات و مرحله نجات از طفیلی گری نیز می نامند

قیمت فایل فقط 2,900 تومان

 بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل

1-1- مقدمه

دوره بلوغ دورانی مبهم از نظر شناخت خصایص و دوران تمایلات متضاد است. با ورود كودك به دنیای نوجوانی و بلوغ، ولادتی تازه و مرحله ی ویژه و مستقل از دوره های قبل و بعد پدید می آید كه آن را مرحله انتقال، مرحله نجات از كودكی دوران تحولات همراه با دگرگونی های سریع و غافلگیر كننده، مرحله طوفان حیات و مرحله نجات از طفیلی گری نیز می نامند.

افراد در این دوران احیاناً‌ با ترس و بیم هایی مواجه می گردند كه رفع و تعدیل آن  نیازمند به حمایت از سوی والدین و مربیان است. (قائمی، 1380، ص 22)

موارد زیر از جمله تغییرات دوران بلوغ است:

-       تحولی در اندام او ایجاد شده و شرایط جدید، تعادل اندامی او را بهم می زند.

-       در عواطف و احساسات او نیز تغییر پدید می آید و موجب دگرگونی هایی در خشم و ترس و محبت او و ... می شود.

-       در جنبة‌ ذهن او نیز تحولات رو به رشدی ایجاد می گردد و هوش و عقل و اندیشه و تخیل او را دگرگون می سازد.

-       در جنبه روان او در عرصه های فطری و وجدانی،‌ آزادی خواهی و استقلال طلبی، ستایش و نیایش، حقیقت دوستی، و ... دگرگونی هایی ایجاد می شود.

-       و بالاخره در غدد درونی جوش و خروش و دو غده جنسی شكفتگی و بیداری خاصی پدید می آید كه موجد خواسته هایی در اقناع غریزی می گردد. (قائمی، 1380، ص 28)

1-2- «بیان مسئله»‌

بسیاری از افراد در سنین جوانی و نوجوانی به بلوغ عاطفی دست پیدا نمی كنند  در صورتی كه اكثر افراد به بلوغ جنسی و بلوغ تا سن زیر 20 سال دست پیدا می كنند ولی یا به بلوغ عاطفی نمی رسند یا خیلی دیر به این بلوغ می رسند بلوغ عاطفی به این معناست كه فرد به حدی از پختگی می رسد كه می تواند راه حلهای پیچیده تری برای مشكلات روزمره عاطفی خود پیدا كند و از احساس خود به صورت پیچیده تری برای حل این مشكلات استفاده كند و توانایی كنترل نوسانات شدید آن را دارد این مسئله مهم است كه آیا افراد ابتدا به یك بلوغ نسبی عاطفی دستی می یابند و بعد سعی می كنند به زندگی مشترك قدم گذارند یا وقتی ازدواج كردند و زندگی مشتركی را با فرد دیگری آغاز كردند این بلوغ در آن ها رشد می كند بسیاری از افراد معتقدند كه فرد ابتدا باید از لحاظ اقتصادی و اجتماعی به یك استقلال دست پیدا كنند و بعد به نیازهای عاطفی خود توجه داشته باشند. امروزه در بین دختران مجرد افسردگی زیاد دیده می شود این كه فردی نمی تواند عواطف خود را به درستی بشناسد و به طبع نحوه كنترل و ابراز آن ها را نمی داند حالا یا آن ها را به شكل نادرست ابراز می كند یا آن ها را سركوب و انكار می كند و در نهایت مسئله اصلی این پژوهش كه ما به بررسی آن می پردازیم این است آیا بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل از لحاظ بلوغ عاطفی تفاوت معناداری وجود دارد یا نه؟ به عبارتی آیا ازدواج تأثیری در بلوغ عاطفی افراد می گذارد یا نه؟‌

مسئله بلوغ عاطفی مسئله ای است مهم كه اگر افراد به آن توجه نكنند ممكن است در زندگی آینده و مشتركشان با فرد دیگری به مشكل برخورد كنند مسلماً‌ كسی كه از نظر عاطفی به سطحی از رشد و بلوغ نرسیده است نمی تواند زندگی مسالمت آمیزی را با فرد دیگری داشته باشد زیرا كه او هنوز تسلطی بر عواطف و احساسات خود ندارد و اینكه نمی داند چگونه آنها را كنترل كند؟ پس اگر ما بدانیم كه فرد آینده شریك زندگیمان به بلوغ عاطفی رسیده و شرایط گرداندن یك زندگی را دارد می توانیم به او اطمینان كرده و در مشكلاتی كه فراروی زوج قرار می گیرد را حل كنیم. لذا بدین منظور ارتباط بین دو متغییر بلوغ عاطفی و متأهل را مورد بررسی قرار می دهیم.

1-3- «اهمیت و ضرورت پژوهش»

دوران بلوغ و مراحل قبل و بعد از آن دورانی مهم و از نظر پایه گذاریها دورانی سرنوشت ساز است آغاز آن به هر گونه ای كه باشد لاجرم فرجامی خواهد داشت كه ممكن است بسیار تلخ یا شیرین داشته باشد. اكثریت افراد بعد از رسیدن به بلوغ نسبی فكری سعی در گرفتن مسئولیتهای اجتماعی می كنند كه چنین چیزی را جامعه و خانواده به شدت از آن ها طلب می كند جوان سعی می كند از لحاظ اقتصادی و اجتماعی زندگی مستقلی برای خود داشته باشد در كنار این زندگی مستقل اجتماعی به روابط با جنس مخالف می پردازند چه به بلوغ عاطفی رسیده باشند چه نه. امر ازدواج خود عامل مهمی در ایجاد بلوغ عاطفی است هر شكست عاطفی خود باعث می شود فرد تلاش بیشتری در كنترل احساسات خود كند. بسیاری معتقدند كه بلوغ عاطفی در میان زنان و مردان متأهل بیشتر از افراد مجرد دیده می شود و به رشد بیشتری رسیده است اگر رشد عاطفی و بلوغ عاطفی فرد با النسبه كامل باشد قابلیت انطباق او بالاست و تمایلات بازگشتی او كم است.

«ازدواج یك امر جهانی است كه در تمام جوامع در طول تاریخ وجود داشته و به یك مجموعه از نیازهای اساسی انسان پاسخ می دهد بقای نسل و پرورش فرزندان تحقق آرزوی دیرین كودكی برای پدر و مادر بودن دستیابی به عالیترین سطح دوستی و صمیمیت  دوره جوانی و بزرگسالی ارتباط گرم و دو جانبه عاطفی و جنسی و تقسیم  كار و همكاری و همراهی در طول زندگی در شمار اساسی ترین كاركردهای خانواده است. موفقیت در ازدواج حاصل عوامل گوناگون است ازدواج به موقع، همانندیهای شخصیتی شیوه های مناسب ارتباط با یكدیگر، پافشاری بر تعهدات زندگی خانوادگی و برخورداری از امكانات شغلی و مالی و رفاهی را می توان از عوامل مهم به شمار آورد از طرف دیگر كم تجربگی و ناپختگی همسران جوان، مشكلات مربوط به پذیرش هویت متفاوت طرف مقابل، خصوصیات متفاوت در خانواده و دخالتهای بی مورد و انتظارات بیجای آنان از همسران جوان و كمبودهای مالی و شغلی و تدارك وسایل زندگی و مسكن بر مشكلات این جریان پیچیده می افزاید و شاید ناشی از عدم بلوغ عاطفی باشد.»

مفهوم رفتار عاطفی بالغ در هر سطحی حاصل رشد طبیعی عاطفی است شخصی قادر به كنترل عواطف خویش است كه تأخیر در ارضا را تحمل كند بدون اینكه تأسف بخورد و رنج بكشد مورگان می گوید «یك نظر كارآمد درباره بلوغ باید تمام حیطه فردیت،‌ نیروها و توانایی لذت از این نیروها را در نظر بگیرد»

كاپلان و بارون خصوصیات شخصی را كه از لحاظ عاطفی بالغ است بررسی كرده و می گوید «او قابلیت مقاومت در برابر تأخیر در ارضای نیازها را دارد او توان تحمل میزان معقول ناكامی را دارد او به طرح و نقشه درازمدت معتقد است و می تواند توقعات خویش را بر مبنای اقتضای موقعیت به تعویق اندازد یا در آن تجدید نظر نماید.

برجسته ترین علامت بلوغ عاطفی توانایی تحمل تنش است یك علامت دیگری بی تفاوتی، برخی از انواع محركات است كه بر نوجوانان و جوانان اثر می كند و او را بی حوصله یا دستخوش احساسات می نماید بعلاوه شخص بالغ از نظر عاطفی پیوسته دارای گنجایش شادی و تفریح است كول افرادی كه از لحاظ عاطفی بالغ  هستند دارای خصوصیات زیرند: مایل به غیر همجنس، درك نگرش رفتار دیگران، میل به پذیرش نگرش ها و عادات دیگران و قابلیت تأخیر پاسخهای خود.

1-4-  «اهداف پژوهش»

اهداف پژوهش به دو دسته اهداف كلی و اهداف جزئی تقسیم می شود.

اهداف كلی :

 بررسی تفاوت دو گروه خانم های مجرد و متأهل از نظر بلوغ عاطفی

اهداف جزئی:

1- چگونگی پدیدایی بلوغ عاطفی

2- رابطه بلوغ عاطفی با ازدواج

3- رابطه بلوغ عاطفی با دیگر انواع بلوغ مانند زیستی و روانی

1-5- «سئوالهای پژوهش»

1- آیا بین خانم های مجرد و متأهل از نظر بلوغ عاطفی تفاوتی وجود دارد؟

2- آیا از لحاظ عدم ثبات عاطفی بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

3- آیا از لحاظ بازگشت عاطفی بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

4- آیا از نظر استقلال بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

5- آیا از نظر سازگاری بین افراد مجرد و متأهل تفاوتی وجود دارد؟

1-6-  «تعاریف نظری»

در پژوهش انجام شده كلمات و اصطلاحات به كار برده شده: بلوغ، بلوغ عاطفی، دانشجو، مجرد، متأهل دانشگاه می باشد.

بلوغ: بلوغ در لغت به معنی رسیدن، به سر رسیدن، رسیدن به سن رشد، مرد تمدن و زن تمدن، سن رسیدگی مرحله ای از زندگی است كه حد فاصل دوران كودكی و بزرگسالی است و این دوره از حیات انسانی با یك سری علائم و تظاهرات جسمانی و روانی توأم است.

بلوغ عاطفی: یعنی این كه فرد به حدی از پختگی احساسی می رسد كه راه حلهای پیچیده تری برای مشكلات روزمره عاطفی خود پیدا كند و از احساس خود به صورت پیچیده تری برای حل مشكلات استفاده می كند توانایی كنترل نوسانات شدید را دارد و یاد گرفته كه احساسات خود را كنترل كند.

دانشجو: به كسی اطلاق می شود كه بعد از اتمام دوران دبیرستان و پیش دانشگاهی از راه كنكور و قبول شدن در آن وارد دانشگاه می شود و مشغول به تحصیل می شود.

مجرد: كسی كه ازدواج نكرده و یا به تنهایی یا در كنار پدر و مادر خود زندگی می كند.

متأهل: كسی كه ازدواج كرده و دارای اهل و عیال است و از زندگی مجردی خود فاصله گرفته است.

1-7-  تعریف عملیاتی

بلوغ عاطفی: بر اساس نمره ای كه فرد از پرسشنامه مقیاس بلوغ عاطفی به دست می آورد.

مجرد: افرادی كه هنوز ازدواج نكرده اند.

متأهل: افرادی كه ازدواج كرده اند.

2-1- پیشینة تاریخ ما به دو دستة نظری و عملی تقسیم می شود.

2-2- «پیشینه نظری»

تعریف بلوغ  عاطفی: زمانی می توانیم فردی را از لحاظ عاطفی بالغ بدانیم که فرد کلیه عواطف و احساسات خود را به درستی بشناسد و نحوه ابراز صحیح و کنترل آنها را بداند. افسردگی از جایی آغاز می شود که فرد عواطف خویش را به درستی نمی شناسد و بالطبع نحوه کنترل و ابراز آنها را نمی داند پس یا آنها را به شکل نادرست ابراز می کند و یا آنها را انکار و سرکوب می کند.

جهت پیشگیری و کاهش این دسته از افسردگی ها چنانچه ایجاد عدالت مطالعه در خانواده و جامعه بسیار مهم است که این کار یکی از وظایف اساسی آموزش و پرورش و رسانه هایی چون مطبوعات، صدا و سیما است که متأسفانه این ارگانها نه تنها کاری در این زمینه انجام نمی دهند. بلکه در بسیاری موارد خوراکهای اطلاعات بسیار مسمومی را نیز در اختیار مخاطبین قرار می دهند و این به دلیل اهمال کاران متخصصان و نداشتن قدرت مانور آنها در این سازمانها در این رسانه ها می باشد.

تاریخچة روانشناسی بلوغ

در مطالعات تغییرات مربوط به بلوغ «ارسطو» تغییرات خاص از بلوغ جنسی را شرح داده و همچنین به تغییرات روانی همزمان با این تغییرات اشاره کرده است.«ژان ژاک روسو» در قطعه ای از خطابه مدیحه سن برنارد، بوسوئه و همچنین در کتاب چهارم امیل از اسرار دوران بلوغ که آن را تولد ثانوی نامیده است، بحث می نماید. اولین مقاله معتبر و علمی در رابطه با بلوغ توسط برنمایم در سال 1891 منتشر شد و بالاخره با پژوهشهای گسترده استانلی هال به عنوان پدر روان شناسی بلوغ نوجوانی این مطالعات وارد حیطة روان شناسی شد.

مفهوم بلوغ و تفاوت آن با نوجوانی

بررسی و تعیین مفهوم بلوغ از طرف روانشناسان بلوغ و صاحب نظران سایر حوزه های مورد بررسی قرار گرفته است. اکثریت قریب به اتفاق صاحب نظران در مورد واژه های بلوغ و نوجوانی توافق ندارند و معمولاً پیدا کردن نظریه ای مشترک بین آنها کار دشواری است. عمدتآً توجه به تغییرات جنسی در اکثریت تعاریف مورد تأکید بوده است و بلوغ را مرحلة شروع تغییرات جسمی و جنسی دانسته اند که در آغاز نوجوانی اتفاق می افتد.

عوامل مؤثر در بلوغ

در این مقولة روان شناسی بلوغ تأثیر عوامل چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، زمان،عوامل عصبی و هورمونی را مورد بررسی قرار می دهد. از آن جائی که بلوغ به عنوان یک مفهوم کلی و گسترده جنبه های مختلفی از رشد  را غافل می شود مثل بلوغ جنسی و جسمی، بلوغ عاطفی، بلوغ اجتماعی، بلوغ اقتصادی و ...روان شناسی بلوغ علاوه بر ارتباط تنگاتنگ و عمیق خود با سایر حوزه های روان شناختی همچون روان شناسی رشد، روان شناسی شخصیت، روان شناسی بالینی و مشاوره با دیگر شاخه های علمی نیز ارتباط گسترده ای دارد.

بلوغ از دیدگاه روان شناسان:

پژوهشگران تا پیش از دهه هشتاد میلادی به نقش بلوغ در تحول نوجوانان توجه زیادی نداشتند شاید به این علت که در آن سالها بررسی الگوهای بدنی و جنسی اشخاص جالب توجه نمودند.

1- از دید کاپلان و بارون: خصوصیات شخصی را که از لحاظ عاطفی بالغ است بررسی کرده می گوید او قابلیت مقاومت در برابر تأخیر در ارضای نیازها را دارد او توان تحمل میزان معقول ناکامی را دارد او به طرح و نقشه دراز مدت، معتقد است و می تواند توقعات خویش را بر مبنای اقتصادی موقعیت به تعویق اندازد یا در آن تجدید نظر کند.

2- از نظر والتر، دی، اسمیت سون: بلوغ عاطفی جریانی است که طی آن شخصیت فرد مداوماً برای احراز بیش از پیش سلامت عاطفی از لحاظ روانی و فردی می کوشد.

3- ال. ای هولینگ ورث: برخی از خصوصیات اشخاصی که بلوغ عاطفی دارند را این چنین برمی شمارد:

1- او قادر به پاسخگویی تدریجی یا درجه ای از پاسخهای عاطفی است او به طریق همه یا هیچ پاسخ نمی دهد بلکه حد خود را نگه می دارد اگر کلاهش را باد ببرد دستپاچه نمی شود.

2- همچنین می تواند پاسخ های خود را به تأخیر اندازد. آنچنان که به تكانشوری فرد عالی را به تأخیر می انداخت.

3- کنترل ترحم نسبت به خود او به جای نشان دادن ترحم به خود نا آرام می کوشد آن را برای خود احساس کند.

4- طبق نظر بارنارد: معیارهای رفتار عاطفی بالغ به شرح زیر است:

- بازداری بیان مستقیم منفی

- پرورش عواطف مثبت و پیشرو

- تکامل تحمل در شرایط نامطلوب و افزایش رضایت از پاسخهای اجتماعی مطلوب

- افزایش وابستگی به اعمال

- توانایی انتخاب از میان شقوق گوناگون

- رهایی از ترس نامعقول

- درک و عمل مطابق محدودیت ها

- توانایی کسب پیروزی و حیثیت با متانت

- لذت از زندگی روزمره

- آگاهی از توان و پیشرفت دیگران

5- از نظر کول: برجسته ترین علامت بلوغ عاطفی توانایی تحمل تنش است یک علامت دیگر بی تفاوتی به برخی از انواع محرکات است که بر کودکان یا نوجوانان اثر می کند و او را بی حوصله یا دستخوش احساسات می نماید.بعلاوه شخص بالغ از نظر عاطفی پیوسته دارای گنجایش شادی و تفریح است او از کار و تفریح هر دو لذت می برد.

6- از نظر فرد مک کینی: افرادی که از لحاظ عاطفی بالغ هستند دارای خصوصیات زیرند: مایل به غیر همجنس، درک نگرش و رفتار دیگران، میل به پذیرش نگرش ها و عادات دیگران و قابلیت تأخیر پاسخ های خود

7- از دید سئول: اگر رشد عاطفی فردی با انسبه کامل باشد قابلیت انطباق او بالاست، تمایلات بازگشتی او کم است و حساسیت های او در حداقل است. مرتباً برای نیل به تلفیق سالم احساس، تفکر و عمل می کوشد.

8- مورگان: یک نظر کارآمد درباره بلوغ عاطفی باید تمام حیطة فردیت، نیروها و توانایی لذت از این نیروها را در نظر بگیرد.

عاطفه چیست:

کودک در اوایل تولد خود 2 احساس بیشتر ندارد یکی احساس خوشحالی و دیگری ناراحتی که عکس العمل اولی خنده و دومی گریه است این احساس اولیه که لذت والم مقدماتی می باشد انفعال نیز گفته می شود ولی به مرور که سن افزایش یابد و کودک بتواند به تجزیه و تحلیل انگیزه ها پرداخته و در ذهن خود تغییراتی را به عمل آورد می بینم که یک انگیزه ممکن است انفعالات مختلفی به وجود آورد که ترکیب آن ها یک حالت بخصوصی به وجود می آورد که به آن عاطفه می گوییم از همین لحاظ است که گودیناف گفته است کسانیکه بتوانند در مقابل عواطف استقامت نموده و آن را کنترل نماید افرادی سعادتمند می باشند زیرا «گزل» عواطف بر استقامت شخص در مقابل حوادث و محرکهای اجتماعی می افزاید او می گوید تمام بدبختی ها ی بشری از بی انضباطی هیجانات و عواطف شدید آن حاصل می گردد هوش و دانش و استعداد در مقابل عواطف شدیدی اثر و قطره ای هستند در دریای عواطف. اگر شخص به بلوغ برسد به ندرت تسلیم هیجانات می شود و حرکات نامطبوعی ظاهر می سازد.

«جایگاه عاطفه در مغز از نظر زیستی»

آنتونیوراماسید معتقد است که عواطف در تصمیم گیری ها و رفتار اجتماعی ما نقشی مثبت دارند، و نیز اینکه بیمارانی که در ناحیه ونترومیدیال (قسمت پیشین قطعة پیشانی) دچار ضایعه شده باشند قادر به احساس عواطف نیستند و در نتیجه فاقد تصمیم گیری درست و رفتار اجتماعی معقول (که تا حدودی از معیارهای بلوغ عاطفی است) هستند. اگر نظریة راماسید درست باشد ممکن است لازم باشد که ما در تصورات و عقاید خود نسبت به ارادة آزاد مسئولیت اخلاقی وجدان اجتماعی و بسیاری از مسائل دیگر تجدید نظر کنیم.

همة این نتایج برگرفته از دو آزمایش است که دانشمندان و محققانی در مورد آسیب دیدگی مغز فردی که مغزش مورد صدمة یک میلة آهنی بر اثر انفجار شده بود و دیگری توموری که در مغز موری رشد کرده بود انجام شده و تحقیقات به عمل آمده این طور نشان می داد که افرادی که آسیبی در قسمتی از مغز خود داشتند دچار تغییر شخصیت و و خلق و خو  شده بودند که با پیگیری و بررسی این دانشمندان مشخص شد که ناحیة مشخصی در مغز وجود دارد که آسیب دیدنش موجب تغییر عواطف می­شود.

«مراحل تشکیل هویت در جوانان دانشگاهی»

متخصصین عقیده دارند بحران هویت در نوجوانان دبیرستانی ناشی از مسائل جدی می باشد که آیا با گروه هم سن تطابق یابند یا قضاوت اخلاقی و ارزشهای شخصی را حفظ نمایند، به تغییرات جسمی خود چگونه بنگرند در نظام اجتماعی دبیرستان چه نقشی را به عهده گیرند در حالیکه جوانانی که دبیرستان را به اتمام رسانده اند مسائل هویت را در قالب نقشهای آتی اجتماعی، شغلی و ارزش می شناسد

قیمت فایل فقط 2,900 تومان

برچسب ها : روانشناسی , بلوغ عاطفی , تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل , بلوغ عاطفی در بین دانشجویان , مراحل تشکیل هویت در جوانان دانشگاهی , دوره بلوغ , طرح توجیهی بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل , تاریخچة روانشناسی بلوغ , بررسی تفاوت بلوغ عاطفی در بین دانشجویان خانم مجرد و متأهل , عوامل مؤثر در بلوغ , دانلود طرح توجیهی , پ