رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان

دسته: مدیریت
بازدید: 108 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 62 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 89

واكنش دانش آموزان در برابر مدرسه و فعالیتهای كلاسی متفاوت است این واكنش در برخی با اشتیاق ، در برخی با اكراه و در برخی با امتناع همراه است از لحاظ مقدار انرژی كه دانش آموزان بكار می‌گیرند، زمینه ای كه می‌خواهند كار كنند ویاتداوم در زمینه یا كار مورد نظر بین آنها تفاوت وجود دارداین تفاوتها به مفهوم انگیزش ارتباط دارد بنابراین در نظر گرفتن انگیزش د

قیمت فایل فقط 4,900 تومان

رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان

مقدمه

واكنش دانش آموزان در برابر مدرسه و فعالیتهای كلاسی متفاوت است. این واكنش در برخی با اشتیاق ، در برخی با اكراه و در برخی با امتناع همراه است. از لحاظ مقدار  انرژی كه دانش آموزان بكار می‌گیرند، زمینه ای كه می‌خواهند كار كنند ویاتداوم در زمینه یا كار مورد نظر بین آنها تفاوت وجود دارد.این تفاوتها به مفهوم انگیزش ارتباط دارد. بنابراین در نظر گرفتن انگیزش در برانگیختن، جهت دادن وتداوم بخشیدن رفتار دانش آموز در فرآیند آموزش و پرورش از اهمیت خاص برخوردار است.اما چه سازه‌هایی در این فرآیند موثرند؟

مطمئناً عوامل زیادی در این زمینه نقش دارد. از جمله این عوامل اسناد می باشد. اسناد به معنی نسبت دادن رفتار خود یا رفتار دیگری به علل مختلف می باشد. نظریه های اسناد نیز بر همین اساس به توضیح و تبیین علل رفتار می پردازند. در حوزه آموزشگاهی، دانش آموزان موفقیت ها و شكست های خود را به عنوان یك پی آمد تحصیلی تفسیر می كنند و جویای علت آن هستند. عمده ترین عواملی كه توسط دانش‌آموزان بكار می روند عبارتنداز: توانایی ، كوشش ، شانس و دشواری تكلیف ، همچنین بررسیها نشان می دهد كه دانش آموزان ممكن است عوامل نسبت داده شده به عملكرد خود را درونی یا بیرونی، پایدار یا ناپایدار وكلی یا اختصاصی بدانند . در راستای همین تحقیقات آنها علاقمند شده اند كه بدانند آیا جنسیت نیز در این موضوع دخالت دارد یا خیر ؟

برخی روش اسنادی دختران و پسران را متفاوت می دانند و علت این تفاوتها را ناشی از فرهنگ می دانند. پژوهش حاضر اسناد را به عنوان یكی از عوامل مهم انگیزش در دو جنس دختر و پسر و پیشرفت تحصیلی را به عنوان موضوعی كه متأثر از روش اسناد دانش آموزان می باشد، مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد.

زمینه و بیان مسئله

یكی از عوامل توجیه كننده پیشرفت تحصیلی دانش آموزان كه استعداد یكسانی دارند، انگیزش است . به عبارتی در بین دانش آموزان افرادی یافت می شوند كه علاقه و انگیزش بیشتری از خودشان نشان می دهند .این علاقه وانگیزش ، پیشرفت آموزشگاهی آنها را توجیه می كند .

انگیزش را می توان بطور كلی نیروی محرك فعالیتهای انسانی و عامل جهت دهنده آن تعریف كرد. به عبارتی انگیزش عامل فعال ساز رفتار انسان می باشد (سیف ،1379).

از عواملی كه انگیزش دانش آموزان را تحت تأثیر قرار می دهد این است كه دانش آموزان موفقیتها و شكستهای خود را به چه عاملی اسناد می دهند . این موضوع در یكی از نظریه های شناختی مربوط به انگیزش مورد بحث قرار می گیرد كه نظریه های
اسناد [1] نام دارد. مبحث اساسی در این نظریه ها تحلیل علت ومعلولی است كه افراد در مورد رفتار خود و رفتار دیگری بكار می برند .به عبارتی انسان می خواهد درباره ساختار علی محیط خویش هرچه بیشتر شناخت پیداكند و بداند رویدادی كه اتفاق می افتد به چه انگیزه ای قابل اسناد است (خداپناهی ،1379).

نظریه های اسناد بطور كلی دو موضوع اساسی را مورد بحث قرار می دهند كه عبارتند از عوامل علی و ابعاد علیت . عوامل علی بدین معناست كه افراد موفقیتها و شكستهای خود را به چه علتی اسناد می دهند .به فرض هایدر[2] (1958) به نقل از هیوستن[3]و همكاران (1993) به چهار علت كلاسیك توانایی ، كوشش ، دشواری تكلیف و شانس اشاره می كند اما می توان این عوامل علی را از طریق ابعاد نیز مورد بحث قرار داد. مثلاً هایدر به بعد درونی – بیرونی[4] بودن اشاره می كند . به نظر او استعداد و تلاش از علل دورنی و شانس ودشواری تكلیف از عوامل بیرونی و موقعیتی هستند . واینر[5] به بعد پایداری و قابلیت كنترل اشاره می كند وتوضیح می دهد كه خلق‌وخو و تلاش هر دو ناپایدارند . ولی خلق و خوبه مراتب كمتر از تلاش قابل كنترل است (سابینی[6]، 1992).كلی[7] (73-1972) به نقل از لوك بدار [8]و همكاران (1999) ترجمه گنجی (1380) ابعاد تمایز[9]، ثبات[10] و همرائی[11] (توافق) را بیان می كند.

نوع اسنادی كه دانش آموزان به پی آمد تحصیلی خود می دهند با موضوعاتی در ارتباط

است كه پیشرفت تحصیلی را مورد تأثیر خود قرار می دهد. اسنادهای علی دانش آموزان با انتظارات آنها درباره عملكردهای آینده ، رفتار تحصیلی آینده و حالات عاطفی دانش آموزان در ارتباط می باشد. این تحقیق رابطه دو موضوع جنسیت و پیشرفت تحصیلی را با اسناد مورد بررسی قرار می‌دهد. موضوع جنسیت در تحقیقاتی از جمله دوئك[12]و همكاران(1978) به نقل از كریمی(1375) ، بیر[13]وسلویا[14](99-1998)ودر ایران توسط افرادی چون احدی(1373) و بیابانگرد(1370) مورد بررسی قرار گرفته است.احدی(1373)نمونه خود را از دانشجویان انتخاب می كند وبیابانگرد فقط بعد كنترل را مورد بررسی قرار می دهد . در صورتی كه این تحقیق علاوه بر این كه دانش آموزان را به عنوان نمونه تحقیق انتخاب می كند سه بعد مهم اسناد شامل بعد ثبات،بعد مكان كنترل[15]و بعد كلیت[16]را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین در مورد رابطه اسناد وپیشرفت تحصیلی نیز تحقیقات زیادی صورت گرفته است.از جمله پترسون[17]و بارات[18](1978)ولفولك[19](1993)، وانیر (1994).این تحقیق با توجه به در نظر گرفتن سه بعد مذكور در دو جنس دختر و پسر رابطه اسناد با پیشرفت تحصیلی را مورد بحث قرار خواهد داد.

اهمیت وضرورت پژوهش

از آنجایی كه دانش آموزان علت موفقیت و شكست خود را شناسایی می كنند در بررسی علت و معلولی این موفقیتها وشكستها نه تنها به استعداد ، كوشش ، دشواری تكلیف وشانس استناد می كنند همین طور در استنباطهای خود از ابعاد اسنادی از قبیل درونی بودن ، قابلیت كنترل[20]و ثبات نیز استفاده می كنند .از طرفی اسنادها پیشرفت تحصیلی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند.متخصصان تعلیم و ترتیب با آگاهی از جوانب مختلف اسناد و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی می توانند به دانش آموزان كمك كنند تابه نتایج مفیدی از نظر تحصیلی دست یابند وبه دانش آموزان یاری دهند تابه كشف علل موفقیت وشكست بپردازند واز این طریق عملكرد خود را بهبود بخشند
(كریمی ،1375).

همچنین معلمان می توانند شاگردان را تشویق كنند تا شكست خود را به عواملی ربط دهند كه می توان آنها را كنترل كرد. در آن صورت می توان از نتایج زیان آور شكست در دانش آموزان تا حدی پیشگیری كرد(بریج[21]،2001).

با توجه به نیاز دانش آموزان و مربیان از شیوه های اسناد دهی مطلوب و مناسب و همچنین پیشگیری از نتایج زیان آور پی آمدهای تحصیلی در دانش آموزان ضرورت تحقیق و پژوهش در این زمینه لازم و ضروری به نظر می رسد.

سوالات پژوهش

با توجه به تحقیقات انجام شده در این زمینه مانند بریج (2001) ، هاستون[22](1994)، بیروسلویا (99-1998)، ولفولك (1993) و تحقیقات انجام شده در ایران چون بیابانگرد (1370) واحدی (1373) ، سوالات زیر به ذهن خطور می كند:

1-   آیا بین دختران و پسران در ابعاد سه گانه اسناد پس از موفقیت تفاوتی وجود دارد ؟

2-   آیا بین دختران وپسران در ابعاد سه گانه اسناد پس از شكست تفاوتی وجود دارد؟

3-   آیا بین نوع اسناد و پیشرفت تحصیلی رابطه ای وجود دارد؟

4-   كدامیك از ابعاد سه گانه اسناد می تواند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را تا حدی پیش بینی كند؟

متغیرهای پژوهش

1-   متغیرهای پیش بین : ابعاد اسناد واسنادهای علی.

2-   متغیرهای ملاك: پیشرفت تحصیلی.

3-   متغیرهای تعدیل كننده: جنسیت (دختر وپسر)

4-   متغیرهای كنترل : سن (میانگین 5/16 سالگی)، پایه تحصیلی (سال سوم دبیرستان) ، هوش، طبقه اقتصادی و اجتماعی.

تعاریف مفهومی

اسنادهای علی : عللی كه افراد در برابر رفتار خود یا دیگری استفاده می كنند ، اسنادهای علی نامیده می شود.

ابعاد اسناد:

-         بعد درونی –بیرونی : افراد ممكن است علت رفتار خود و دیگری را به عوامل درونی و بیرونی نسبت بدهند.

-         بعد پایدار-ناپایدار: افراد ممكن است علت رفتار خود ودیگری را به عوامل پایدار یا ناپایدار نسبت بدهند.

-         بعد كلی – اختصاصی : آنچه موجب شكست یا موفقیت شخص شده است تنها در موقعیت خاصی اتفاق افتاده است یا گستره كلی دارد (یعنی در تمام موقعیتهای زندگی اتفاق می افتد).

تعاریف علمیاتی

اسنادهای علی: با توجه به پرسشنامه سبك اسنادی ASQ (پترسون ، سلیگمن[23]،بایر[24]،آبرامسون[25]،متالسكی[26]،1982) در هر موقعیت اولین سوال ، اسنادهای علی را معین می كند . فرد ممكن است علت رویداد را به عوامل مختلفی اسناد دهد .ولی عمده ترین و مهمترین علت مدنظر می باشد .

ابعاد اسناد: با توجه به پرسشنامه سبك اسنادی نمره فرد در سوال دوم هر موقعیت بعد درونی، بیرونی ، نمره فرد در سوال سوم هر موقعیت بعد پایدار-ناپایدار ونمره فرد در سوال چهارم هر موقعیت بعد كلی-اختصاصی را می سنجند.

پیشرفت تحصیلی: معدل كلی دانش آموزان در ترم گذشته در كل دروس در دو معدل چهارده و بالاتر (برای دانش آموزان با پیشرفت بالا)و پایین تر از چهارده (برای دانش آموزان با پیشرفت پایین)در نظر گرفته می شود.

در فصل بعد ما به بررسی نظریه های مختلف اسناد كه در دو بعد اساسی علتها وابعاد اسناد متمركز می شوند، می پردازیم. همچنین سه بعد مورد نظر در این تحقیق یعنی بعد درونی-بیرونی ، بعد پایدار-ناپایدار وبعد كلی و اختصاصی مورد بحث قرار خواهد گرفت. رابطه اسناد با پیشرفت تحصیلی و جنسیت در تحقیقات زیادی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیقات نیز در فصل بعدی مورد مقایسه و بررسی قرار خواهد گرفت.

فصل دوم : پیشینه نظری و پژوهشی

خلاصه فصل :دراین فصل ابتدا مفهوم اسناد تعریف می شود و سپس به بررسی نظریه های مختلفی كه در این زمینه ارائه شده است، می پردازیم . دو مفهوم اساسی كه در زمینه اسناد وجود دارد شامل اسنادهای علی و ابعاد علیت توصیف خواهد شد. موفقیت و شكست در حوزه های آموزشگاهی ، جنسیت و پیشرفت تحصیلی از موضوعهای مرتبط با اسناد می باشد كه در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است.

اسناد

قبل از پرداختن به بحث اسناد تعاریفی چند در این رابطه بیان می كنیم.

هایدر(1958)به نقل از خداپناهی (1379) می گوید كه اسناد عبارتست از فرآیندی كه افراد بكار می برند تا رویدادها(رفتارها) را به عوامل زیر بنایی آنها پیوند دهند.

تمز[27]و وریشن[28](1997)توضیح میدهند كه اسنادها گمانهایی هستند كه درباره علل رفتار دیگران و خودمان داریم . این گمانها تأثیر عمده ای در ارتباطات اجتماعی دارند .

بارتال[29] (1978)اظهار می دارد كه اسناد استنباطی است كه یك مشاهده گر درباره علل رفتار خود یا دیگران بعمل می آورد.

ولفولك (1993) اسناد را این گونه تعریف می كند كه اسناد چگونگی تبیینات و توجیهات ودرك موفقیتها وشكست ها می باشد .

تمز و وریشن در مورد این كه چرا مردم اسناد سازی می كنند ، توضیح می دهد كه عمدتاً ساختن اسنادها به این دلیل است كه مردم نیاز به درك رفتار خود و دیگران دارند. فرض اساسی صاحبنظران اسناد براین متكی است كه انسان می خواهد درباره ساختار علی محیط خویش هر چه بیشتر شناخت پیدا كند وبداند كه چه واقعه ای رخ داده است و این واقعه به چه انگیزه ای قابل اسناد است.

تمز و وریشن (1997) توضیح میدهد كه مردم علت رویدادی را جستجومی كنند كه آن رویداد توجه آنها را جلب كند ، تأثیر شخصی بر آنها داشته باشد و آن رویداد برای آنها غیر منتظره باشد.

نظریات مختلفی رابطه بین رفتار، شناخت وجنبه های مختلف اسناد ، دلایل اسناد و تأثیر فرآیند اسناد بر رفتار را مورد بررسی قرار می دهند،نظریات اسنادی بر شناخت و ادراك فرد از رویدادها مبتنی بوده و بر این باورند كه انسانها بر انگیخته شده اند تا ساختار رفتارهای خویش و رفتار های دیگران را هر چه بیشتر مورد بررسی قرار دهند و نسبت به آنها شناخت پیدا كنند.

نظریه های اسنادی

یكی از نظریه پردازانی كه بعنوان پرچمدار نظریه اسناد محسوب می شود هایدر است.هایدر هم در زمینه علتها و هم در زمینه ابعاد اسناد به بررسی و تحقیق پرداخته است.

هایدر (1958)

هایدر برای اولین بار در مورد علل رفتار و رویدادها و درك این علل و توضیحاتی كه افراد در این رابطه بكار می برند صحبت می كند. او اعتقاد دارد كه انسانها همواره در پی شناخت و ارزیابی محیط هستند . هایدر رفتار را تابعی از عوامل فردی و محیط می داند.

(عوامل محیطی ، عوامل فردی) تابعی = رفتار                                  B[30]=F(P[31],E[32])

هایدر دریافت كه اگر چه تببین های فراوانی بر رویدادهای مختلف وجود دارد، اما مناسب است كه آن تببین ها را در دودسته عمده و اساسی شخصی (درونی) و موقعیتی (بیرونی) تقسیم كنیم(سابینی ،1992). چنانچه انسان در شناخت و ارزیابی عوامل درونی و بیرونی دچار اشتباه گردد یا تنها یكی از عوامل را مورد توجه قرار دهد دچار خطای اسنادی[33]می گردد. بنابراین اگر عوامل به درستی شناخته نشود و مورد تجزیه و تحلیل قرار نگیرد ممكن است انتظارات غلطی در فرد شكل بگیرد واین انتظارات مبانی رفتار آینده فرد تلقی شود.بدین ترتیب قضاوت ما در یك موقعیت وامكان دگرگونی آن در آینده تا حد زیادی به اسنادما به عوامل درونی و بیرونی بستگی دارد .
(خداپناهی ،1379).

هایدر در یك طبقه بندی عوامل را به سه دسته پایدار و ناپایدار ، درونی وبیرونی و قابل مهار و غیر قابل مهار تقسیم می كند .به فرض كوشش شخصی به عنوان یك عامل درونی و قابل مهار می باشد .در صورتی كه كوشش فرد دیگر به عنوان یك عامل بیرونی قابل مهار می باشد ویا توانایی شخص به عنوان یك عامل درونی ، غیر قابل مهار و پایدار توصیف شده است درصورتیكه دشواری تكلیف به عنوان یك عامل بیرونی ، غبر قابل مهار وپایدار در نظر گرفته شده است.

مهار                   پایایی متغیر عوامل	قابل مهار		غیر قابل مهار
	پایدار	ناپایدار	پایدار	ناپایدار
دورنی	كوشش پایدار شخصی	كوشش‌ناپایدارشخصی	توانایی شخصی	نوسان‌توانایی‌شخصی خستگی‌شخص‌خلق‌وخو
بیرونی	كوشش‌پایدار‌فرد‌دیگر	كوشش‌ناپایدار فرددیگر	توانایی فرد دیگر دشواری تكلیف	نوسان توانایی فرد دیگر شانس خستگی خلق و خو

جدول 2-1-طبقه بندی ادراك موفقیت و عدم موفقیت (خداپناهی،1379)

جونز و دیویس دیگر نظریه پردازان روانشناسی اجتماعی در پی شناخت افراد از طریق مشاهده و استنباط از رفتار می باشند كه در ذیل به توصیف آن می پردازیم.

نظریه جونز[34]ودیویس[35](1956)

جونز و دیویس نظریه خود را بنام استنباط متناظر[36]در سال (1965) اینطور بیان كردند كه هدف فرآیند اسناداستنباط از رفتار مشاهده شده و تطابق آن رفتار با خصوصیات پایدار در فرد می باشد .به عبارتی این نظریه به یك موضوع اساسی می پردازد واینكه چگونه خصوصیات افراد را از روی رفتارشان استنباط كنیم. چنین استنباطی ضروری است زیرا مردم از خود علائمی كه صفات ثابتشان را آشكار كند بروز نمی دهند .بنابراین اگر مایل باشیم كه افراد پیرامون خود را بهتر بشناسیم ودرك كنیم بایستی رفتار آنها را مشاهده كنیم و برای نیل به نتایجی درباره آنان از این مشاهده آگاهی دهنده استفاده كنیم.

جونز و دیویس بیان می دارند كه استفاده از رفتار دیگران به عنوان راهنمایی برای درك انگیزه ها یا صفات پایدارشان می تواند ما را بطور جدی به اشتباه بیندازد.بر طبق دیدگاه جونز ودیویس این تكلیف دشوار را باید از طریق توجه روی انواع معینی از اعمال كه به احتمال زیاد در این خصوص آگاهی دهنده اند انجام دهیم. اول اینكه رفتارهایی كه به نظر می رسد آزادانه انتخاب شده اند در نظر بگیریم و رفتارهایی كه به گونه ای بر فرد تحمیل شده اند كنار بگذاریم و دوم اینكه توجه دقیق خود را بر رفتارهایی متمركز كنیم كه اثرات غیر متعارف تولید می كنند . از نظر جونزودیویس تلاش برای درك افراد بایستی بیشتر روی اعمالی متمركز گرددكه از مطلوبیت اجتماعی[37] كمتری برخوردار است (مالیم[38]،2000)

هارولد كلی در ادامه تحقیقات انجام شده در زمینه اسناد به موضوعی در روانشناسی اجتماعی می پردازد كه از اهمیت خاصی برخوردار است او برای بررسی و درك بیشتر رفتارهای اجتماعی سه معیارثبات ، تمایز وهمرایی را بیان می كند كه در اینجا به توضیح آن می پردازیم .

نظریه كلی (73-1972)

هارولد كلی در سال (73-1972) تئوری مشهوری را درباره معیار سه بعدی برای كمك به تعیین رفتار بیان كرد.او مطرح می كند كه عمل شخص بطور عمده ناشی از علل بیرونی یا علل دورنی است واین علل روی سه بعد اساسی تمركز دارند. این سه بعد عبارتنداز :

1-   همرایی یا توافق كه به گستره‌ای اشاره دارد كه دیگران نیز نسبت به یك رویداد یا محرك خاص به شیوه ای یكسان واكنش نشان میدهند.

2-   ثبات كه به گستره‌ای اشاره می كند كه فرد به رویداد یا محرك در موقعیتهای دیگر نیز به شیوه ای مشابه واكنش نشان میدهد.

3-   تمایز كه به گستره‌ای اشاره دارد كه فرد نسبت به رویداد یا محركهای مختلف به شیوه ای یكسان واكنش نشان نخواهد داد(بارن[39]،1992).

طبق نظركلی (1972)به نقل از لوك بدار و همكاران (1999) ترجمه گنجی (1380) مابه شیوه مشابه عمل می كنیم تا بدانیم كه مثلاًچرا وقتی به دوستمان زنگ زدیم با سردی پاسخ داد. نظریه كلی اسناد را از طریق ادراك رابطه بین رفتار وعلت رفتار كه در طول زمان و بطور منظم تغییر می یابد ، تبیین می كند . از نظر كلی در این زمینه سه سوال به ذهن ما می رسد:

1-   آیا دوست من، هر وقت كه به او تلفن می زنم به همین شیوه عمل می كند؟ (معیار ثبات)

2-   آیا دوست من، تنها زمانی كه من به او تلفن می زنم به همین شیوه عمل می كند؟ (معیار تمایز)

3-   آیا هر وقت كه به یك نفر تلفن می زنم به همین شیوه پاسخ می دهد؟(معیار همرایی)

    به نظر كلی ثبات، تمایز و همرأئی معیارهایی هستند كه برای بیان رفتار دیگران بكار می بریم. پاسخ مثبت به سه سؤال بالا موجب می شود كه ما به اسناد بیرونی حكم كنیم.

پاسخ منفی به سه سؤال بالا برای ما ارزش نخواهد داشت. زیرا علت خارجی رفتار دوستانمان خودما خواهیم بود. زمانی كه ما رفتار دیگری را به تركیبی از این عوامل نسبت دهیم یعنی تركیبی از اسنادهای درونی و بیرونی پاسخ به سؤالات اول و دوم مثبت و پاسخ به سؤال سوم منفی خواهد بود.

  پژوهشهای زیادی نشان داده اند كه ما واقعاً درباره علل رفتار دیگران به روشی كه كلی پیشنهاد می كند فكر می كنیم(دیویسن[40]ونیل[41]، 2001)

  جمع آوری اطلاعات درباره همرایی ثبات و تمایز در مورد رفتار دیگران نیاز به تلاش بیشتری دارد. در حقیقت تعجبی ندارد كه افراد تمایل به دور شدن از چنین فعالیتهای

شناختی دارند و به آسانی از رفتار دیگران نتیجه گیری می‌كنند. آنها از تجارب گذشته خود استفاده كرده و یاد گرفته اند كه رفتارهای خاصی را به عوامل درونی و رفتارهای دیگری را به عوامل بیرونی اسناد بدهند. برای مثال بیشتر مردم اعتقاد دارند كه موفقیت ناشی از عوامل توانایی و كوشش است(دو عامل درونی)، بنابراین وقتی آنها به یك فرد موفق روبرو می شوند فرض می كنند كه این پی آمد ناشی از یك یا چند عوامل درونی است و برعكس بیشتر مردم خندیدن با صدای بلند را عموماً به یك عامل بیرونی اسناد می دهند (وجود عوامل خنده آور) در صورتیكه چنین نتیجه گیری سریع میتواند اشتباه باشد. موفقیت به همان اندازه كه ناشی از عوامل درونی است میتواند ناشی از عوامل بیرونی باشد.. بعضی از افراد اظهار میدارند كه وقتی تحت فشار قرار می گیرند موفقیت كسب می كنند. به عبارتی اشاره می كنند كه شانس یك علت عمده در پیشرفت آنها بوده است. مشابه با این گاهی مردم به خاطر یك علت درونی می خندند. (به خاطر چیزی كه به ذهن می آورند می‌خندند)

     بطور كلی افراد زمانی می توانند تحلیل درست و دقیق از یك رویداد داشته باشند كه آن رویداد غیر قابل انتظار و غیر معمول باشد. چون در آن صورت نمی توانند توضیح آسان و سریع از آنچه را كه در یك موقعیت خاص مشاهده كرده اند، داشته باشند (بارن،1992).

  با توجه به اینكه تحقیق حاضر از نظریات سلیگمن و همكارانش استفاده كرده است لازم است این نظریه نیز مورد بررسی قرار گیرد. اساس نظریه سلیگمن، درماندگی آموخته شده[42] است كه به تفضیل خواهد آمد.

نظریه سلیگمن(1975)

    سلیگمن و همكارانش در سال (1975) در ضمن آزمایشات مربوط به شرط سازی حیوانات پدیده درماندگی آموخته شده را كشف كردند. بررسیهای اولیه سلیگمن و همكارانش نشان داد كه وقتی موجود زنده در مقابل رویدادهای غیر قابل كنترل قرار میگیرد این كنترل ناپذیری به موقعیت های دیگر زندگی او تعمیم می یابد. و باعث غیر فعال شدن و ناتوان شدن موجود می گردد.

در آزمایشی كه توسط سلیگمن در سال (1988) انجام شد حیوانات را در دو گروه مورد آزمایش قرار دادند گروه اول شوك های قابل كنترل دریافت كردند و یا گاهی اصلا شوكی دریافت نمی كردند. در مقابل بر گروه دوم در تمام شرایط شوك غیر قابل كنترل و گریز ناپذیر وارد شد. او به این نتیجه رسید كه حیواناتی كه قبلا شوكهایی قابل كنترل دریافت كرده بودند یا اصلا شوكی دریافت نكرده بودند به محض اینكه واكنش آنها به یك رویداد كارگر می افتد آن را فرا می گرفتند و ادامه می دادند در صورتیكه برای حیواناتی كه شوك گریز ناپذیر وارد شده بود در مقابل رویدادهای بعدی غیر فعال و ناتوان بودند. سلیگمن اثبات كرد كه چنین اثرات درماندگی می تواند به گونه های حیوانی و شرایط دیگر عمومیت پیدا كند (كومر، 1995).

سلیگمن با اعتقاد به اینكه اثرات درماندگی آموخته شده در حیوانات تا حد زیادی مشابه علائم افسردگی انسانی است فرض كرد كه انسانها در حقیقت بعد از گسترش این باور كه آنها كنترلی بر تقویتهای زندگی شان ندارند افسرده می شوند (داویسون ونیل، 2001).

در یكی از مطالعات مربوط به درماندگی افراد بدون افسردگی در یكی از موقعیتهای زیر قرار گرفتند. گروهی از آزمودنیها در معرض صدای بلند قرار گرفتند و می توانستند با فشار یك كلید آن را متوقف سازند. گروه دوم در معرض صدای بلند قرار گرفتند ولی نمی توانستند هیچ عملی برای متوقف كردن صدا انجام دهند و گروه سوم در معرض صدایی قرار نگرفتند. سپس همه آزمودنیها در جلوی یك جعبه ای كه دارای دسته ای جهت كنترل صدا بود قرار گرفتند و بدون در نظر گرفتن آگاهی آزمودنیها، با یك صدای بلند مورد آزمون قرار گرفتند. وقتی دسته جعبه از یك طرف به طرف دیگر حركت داده می شد صدا متوقف می گردید. همه آزمودنیهایی كه صدا نشینده بودند (آزمودنیهای بی تجربه) و همه آنهایی كه قبلا روی صدای بلند كنترل داشتند به سرعت دستی را حركت می دادند و صدا را متوقف می كردند ولی آزمودنیهایی كه قبلا نتوانسته بودند صدای بلند را كنترل كنند در حركت دستی شكست می خوردند. بیشتر آنها بطور غیر فعال می‌نشستند و صدای بلند را تحمل می كردند (كومر،1995).

از آنجایی كه سلیگمن در سال (1974) اولین كسی بود كه تئوری درماندگی آموخته شده را بیان كرد پژوهشگران جنبه های مختلفی از این موضوع را مورد بررسی قرار دادند. برای مثال آنها اثبات كرده اند. كه از دست دادن واقعی كنترل بر روی تقویت كننده ها در مطالعات آزمایشگاهی نقش مهمی در تولید پاسخهای درماندگی آموخته شده ندارند. آنها بیان داشتند كه فقط كافی است كه آزمودنیها فقدان كنترل را باور داشته باشند.بر اساس همین یافته سلیگمن استدلال كرد كه افراد وقتی باور داشته باشند. كه بر تقویت كننده های زندگی خود كنترلی ندارند افسرده می شوند و افرادی كه زندگی خود را تحت نیروهای بیرونی یا شانس می دانند تمایل بیشتری به افسردگی دارند
(داویسون ونیل، 2001).

سوال مهمی كه در مورد سلیگمن مطرح می گردد این است كه اگر افراد افسرده زندگی خود را تحت نیروهای بیرونی می دانند چرا همواره برای هر رویدادی خود را مقصر
می دانند و سرزنش می كنند؟ كومر (1995) به این سوال این طور پاسخ می دهد كه افراد افسرده بیش از حد به كنترل شخصی بر رویداد ها اعتقاد دارند این تفكر در آنها احساس بی لیاقتی و نامناسب بودن ایجاد می كند.

آبرامسون (1988) در این مورد بیان داشتند كه افراد وقتی رویدادهای زندگی شان را خارج از كنترل خود درك كنند از خود می پرسند چرا؟ اگر آنها فقدان كنترل خود را به بعضی از علل درونی كه پایدار و كلی باشند نسبت دهند آنها ممكن است كه احساس ناتوانی كنند.

بنابر آنچه گفته شد سلیگمن و آبرامسون و تیزدل[43](1978) الگوی درماندگی آموخته شده را مورد تجدید نظر قرار داده و دوباره تنظیم كردند. الگوی جدید آنها بر اساس نظریه اسناد تنظیم شد. بر طبق این نظریه به مجرد اینكه فرد خود را درمانده احساس می‌كند درماندگی خود را به یك علت نسبت می دهد. این علت می تواند پایدار یا ناپایدار، كلی یا جزئی و درونی یا بیرونی باشد (سابینی، 1992).

تحقیقات بعدی در زمینه درماندگی آموخته شده بر اثرات اسناد در انگیزش، استقامت و عملكرد تاكید دارد. به عنوان مثال اگر چه سلیگمن (1975) به نقل از آبرامسون و همكاران (1978) فرض كرده بود كه هرگاه دانشجویان علت بازده تحصیلی خود را عملكرد خود ندانند احساس درماندگی خواهند كرد. به عبارتی زمانی كه دانشجویان بازده تحصیلی خود را تحت تاثیر نیروهای خارجی بدانند، احساس درماندگی خواهند كرد. ولی مطالعات بعدی نشان داد كه اسنادها واسط بین رفتار و بازده می باشند.

نظریه دیگری كه مورد بررسی قرار می گیرد نظریه واینر است كه سهم زیادی در زمینه گسترش مفهوم اسناد دارد. او علاوه  بر اینكه علتهای چهار گانه هایدر را می پذیرد پایه نظریه خود را ابعاد اسناد شامل بعد كنترل پذیری، بعد مكان كنترل و بعد درجه پایداری قرار می‌دهد.

---

جهت دریافت فایل رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان لطفا آن را خریداری نمایید

قیمت فایل فقط 4,900 تومان

برچسب ها : رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان , پیشرفت تحصیلی , پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان , دانلود رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران سال سوم دبیرستان , رابطه سبك اسناد با پیشرفت تحصیلی , مدیریت , پروژه دانشجویی , دانلود پژوهش , دانلود تحقیق , پایان نامه , دانلود پروژه