ساختار مدیریت و نظام آموزش و پرورش در مدرسة سعادت بوشهر

دسته: مدیریت
بازدید: 124 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 39 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 41

فرمت فایلWord (قابل ویرایش و آماده پرینت)

قیمت فایل فقط 3,000 تومان

ساختار مدیریت و نظام آموزش و پرورش در مدرسة سعادت بوشهر

فهرست مطالب

خلاصة نوشتار

1- پیشینة مكتب داری و بنیان نخستین مدرسه در بندر بوشهر.

2- پایه گذاران دیرین و نگهداران راستین مدرسة سعادت.

3- مباحثی پیرامون معلّمان مدرسه.

4- سخنی پیرامون مدرسة سعادت و دانش آموزان آن.

5- وضعیت امتحانات وكیفیت نمرات.

6- جوایز و هدایا.

7- هزینه و تأمین درآمد و بودجة مدرسه.

8- منابع و مآخذ.

9- پیوست ها؛ شامل: 1- پیشینة برنامة درسی وكیفیت كتاب ها، اجزا و وسایل تعلیم و تربیت (وسایل مخصوص كلاس ها، وسایل ویژه و موجود در دفتر مدرسه، وسایل و ابزار موجود در مدرسه)

خلاصة نوشتار:

معارف پروری و روشنفكری، همراه با فراورده ها و محصولات فرهنگی در بوشهر و در دوران گذشته و كنونی، پیشینه ای بس طولانی دارد. به قدمت تمدّن و تاریخ روزگارانش، از عصر عیلامیان تا قرون جدید و از دوران معاصر تاكنون.

در دوران معاصر، مدرسة سعادت بوشهر به طرز جدید در سال 1317 هـ . ق. (مطابق با 1278 هـ . ش.
و 1896 میلادی) در محلّ كنونی آن كه هنوز به همان نام پابرجاست، در 108 سال پیش پایه گذاری شد.

مدرسة سعادت كه شكل تحوّل یافتة مدرسة احمدیه در بوشهر می باشد توسّط احمدخان دریابیگی، حاكم بلندآوازة بوشهر و بنادر خلیج فارس - كه خود دانش آموختة رشتة فنون مهندسی از دارالفنون - تهران بود،
بنیان گذاری شد.

نام مدرسه از نام خانوادگی نخستین معلّم و مدیر این مدرسه كه سعادت بود اخذ و بر آن مدرسه اطلاق گردید.

مدرسة سعادت بوشهر كه در زمان سلطنت مظفّرالدّین شاه قاجار افتتاح گردیده، نخستین مدرسة غیرانتفاعی كشور بوده كه با خودیاری مردم، زیر نظر انجمن معارف و وكلای منتخب مدرسه اداره می شده و دولت وقت، هیچ گونه هزینه ای از بابت ادارة آن نداشته است.

این مدرسه از پاره ای جهات از نظر ساختمانی، آموزشی، اداری و مالی، روش تعلیم و تربیت، وسایل و ابزار و عناصر دیگر در آن زمان، منحصر به فرد و دارای ویژگی های خاصّ خود بوده است. تحصیل كردگان این مدرسه، بعدها از جملة روشنفكران و بزرگان علم و ادب، بازرگانی و تجارت، حرفت و صنعت، لیاقت و هنر، عمران و آبادی و مدیریت های گوناگون اداری و علمی و آموزشی در منطقه بوده اند و در سطح كشور و خارج از آن صاحب مقامات عدیده ای گردیده اند.

غالب دانش آموختگانش در یك صد سال پیش، برای تكمیل تحصیلاتشان راهی ممالك مترقّی غرب شدند و پس از فراغت از تحصیل و برگشت به وطن، در رده های بالای مشاغل مملكتی به ارائة خدمات پرداختند.

(ازجملة نخستین مدارس كشور)

دكتر سیّد احمد حسینی كازرونی -  دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی

دانشگاه آزاد اسلامی -  بوشهر

1- پیشینة مكتب داری و بنیان نخستین مدرسه در بندر بوشهر

آنچه كه از سوابق معارف پروری در بوشهر دوران قاجار برمی آید، مكتب خانة احمدیه، نخستین شكل
تحوّل یافتة مدرسه ای است كه ضمن نگهداری از بچّه های بی بضاعت و پرورش آنها، قرآن كریم و سایر دروس مخصوص مكتب خانه را به آنان آموزش می دادند. شیخ احمد نامی، بانی این مكتب بوده و شیخ مرتضی، معلّمی این مكتب شبانه روزی را بر عهده داشته و این وضع تا سال 1317 هـ . ق (108 سال پیش) بدین گونه ادامه یافته است. در سال 1317 هـ .ق. احمدخان دریابیگی، حكمران بندر بوشهر و بنادر خلیج فارس كه خود از تحصیل كردگان دارالفنون تهران بود با عنایت به نشر علوم، درصدد تاسیس مدرسه ای به شیوه ای جدید در بندر بوشهر برآمده و جهت تحقّق این امر از انجمن معارف تهران درخو است اعزام یك نفر مدیر دانشمند و آشنا به فنون آموزش و پرورش جدید را می نماید.

انجمن معارف به دستور وزیر علوم وقت، شادروان محمّدحسین سعادت كه گویا نیاكانش از حومة بوشهر یا به عقیدة دیگر از اهالی كازرون بوده و در آن هنگام، معلّمی ادبیّات مدرسة افتتاحیة تهران را برعهده داشته است با اصرار و ابرام طیّ حكمی به مدیری و معلّمی در بوشهر منصوب می نماید. وی پس از عزیمت از تهران به شیراز می رود و برادر خود، آقا شیخ عبدالكریم سعادت كه در آستانة مباركة سیّد علاءالدّین حسین (یكی از زیارتگاه های معتبر شیراز) به تحصیل علوم و ادبیّات اشتغال داشته، همراه خود به بوشهر می آورد (ذی حجّه سال 1317 هـ  ق.)

دریابیگی بنیان مدرسة موردنظر را از تغییراتی در همین مكتب خانه آغاز می كند و از هرگونه حمایت مادّی و معنوی نسبت بدان دریغ نمی ورزد.

خانة حاج محمّد حسین آل صفر در محلّة شنبدی (نزدیك حسینیة كازرونی) كه تحت اجارة این مركز فرهنگی قرار داشت، نسبتاً بزرگ و دارای ده اتاق بوده و تعداد بیست كودك بی سرپرست و تنگ دست از اهالی دشتی و تنگستان در دو اتاق مفروش به زیلو و گلیم تحت سرپرستی میرزاحسین فاضل اهرمی (متخلّص به معتقد) و معلّمی میرزا آقا دلّال شیرازی قرار گرفته بودند. شادروان باقر بهبهانی (منشی تجارتخانه ملك التّجار بوشهری) هم در ادارة مكتب خانه با آنان همكاری نزدیك داشته است.

هزینه های مكتب خانه از مال الاجاره و هزینه نگهداری دانش آموزان گرفته تا حقوق معلّمان و مخارج متفرّقة دیگر به تمامی از كیسة پرفتوت دریابیگی پرداخت می گردید. تا آن زمان با وجودی كه دو ماه از آغاز مدیریت جدید مدرسه گذشته بود ولی یك نفر از مردم بوشهر برای فرستادن فرزندانشان به مدرسه رغبتی نشان نداده بودند.

با ورود برادران سعادت، تغییراتی در برنامه های جاری مدرسه حاصل گردید. در آغاز، آنها همان بیست نفر
دانش آموز را از جهت سن و سال و معلومات جزئی به طریق امروز به چند درجه تقسیم كردند و سه كلاس ابتدایی (مقدماتی) و اول و دوم را برای آنان ترتیب دادند. كلاس ها را به میز و نیمكت و صندلی و تخته سیاه تجهیز كرده و بنیاد كار خود را با كتاب های جدید و درس های تازه شروع كردند. كتاب های جدید ابتدایی در بردارندة الفبا و كلمات آسان و جمله های روان، مقداری حساب، اندرزها و حكایت های شیرین ویژة كودكان بود. همچنین از كتاب مختصر انوار سهیلی و كتاب « مختصر جغرافیا » جهت آموزش كودكان استفاده می كردند. نخستین نمونة تقسیم بندی كلاس ها و معلّمین آنها در اواخر سال 1317 هـ  ق. با توجه به مواد درسی به شرح زیر بوده است:

شیخ محمّد حسین سعات،         معلّم كلاس اول و مدیر مدرسه.

شیخ عبدالكریم سعادت،       معلّم ریاضی و ناظم مدرسه.

میرزا حسین اهرمی   معلّم فارسی كلاس ها.

میرزا علی دشتی     معلّم ابتدایی (مقدّماتی)

محمّد باقر بهبهانی  دفتردار مدرسه.

تأسیس مدرسه به سبك جدید در بندر بوشهر به عوامل متعدّدی بستگی داشت. از جمله اسباب تاسیس، نیاز مبرم جامعة این بندر مهمّ ایران به طبقة تحصیل كرده و با سواد برای رفع نیازمندی های تجاری و اداری بوده است. بازرگانان به دلیل تجارت با بنادر آسیایی، اروپایی، آفریقایی و عربی، نیاز شدید به كارمندان، منشیان زبان دان و حسابداران تحصیل كرده داشتند و بسیاری از بازرگانان برای رونق كارشان، برخی از بستگان و كارمندان خود را برای یاد گرفتن زبان های خارجی از جمله انگلیسی به هند و انگلیس می فرستادند.

مردم بوشهر پس از خبردار شدن از ورود برادران سعادت و با سابقة آشنایی نسبت به تقوا و دیانت خانوادگی آنها در مورد فرستادن كودكان خود بدین مدرسه بر یكدیگر سبقت گرفتند.

شش ماه پس از شروع كار مدرسه، مسؤولان مدرسه، علما و اعیان و بازرگانان و مأموران كشوری و لشكری شهر را جهت نظارت بر امتحانات به مدرسه دعوت نمودند، آنان با مشاهدة حسن جریانات و میزان معلومات دانش آموزان در دروس فارسی، عربی، دینی، حساب، جغرافیا و سایر علوم دیگر در شگفت آمده و با اعطای كمك های مالی، وسایل تشویق اولیای مدرسه را فراهم ساخته و مراتب تحسین خود را در مجلس علم و معرفت ابراز نمودند.

پس از پایان مراسم امتحان و مجلس جشن، واثق الملك، كارپرداز بنادر و جزایر خلیج فارس و بحر عمان، پس از ایراد نطقی غرّا به نیابت مردم شهر، بر دست شیخ محمّد حسین سعادت بوسه می زند و بدین گونه از مقام والای معلّمان مدرسه قدرشناسی می نماید. سرانجام مردم فرهنگ دوست بوشهر را برای فرستادن همة فرزندان شهر به مدرسه بیش از پیش تشویق می نماید. شور و شوق ها به نتیجه می رسد و تعداد شاگردان مدرسه در طول كم تر از یكسال از بیست نفر به 350 دانش آموز بالغ می گردد.

دیگر، منزل حاج محمّد حسین صفر گنجایش خیل دانش آموزان تشنة علم و معرفت بوشهری را دارا نبود. اولیای مدرسه به حاكم فرهنگ پرور وقت یعنی شادروان دریابیگی متوسّل شدند تا در صدد ساختمان مدرسه ای بزرگ كه با شرافت معرفت شهر دانش پرور بوشهر دمساز باشد برآیدو دل های تشنة علم و دانش را سیراب نماید.

قیمت فایل فقط 3,000 تومان

برچسب ها : ساختار مدیریت , و نظام آموزش , و پرورش , در مدرسة , سعادت بوشهر , ساختار مدیریت و نظام , آموزش و پرورش , در مدرسة , سعادت بوشهر , ساختار مدیریت و نظام آموزش و پرورش در مدرسة سعادت بوشهر